Versão em português 中文版本 日本語版
Polish version La version française Versione italiana
Русская версия English version Deutsch Version

Les articles sur Kobryn : la Tragédie des villages de raïon de Kobryn

Sur ¸zgorkou pour Oram … 

Nyapra¸da, chto khoutarane, асабліва tyya, якія jyvouts' chez акружэнні lyaso ў, - людзі маўклівыя, негасцінныя. Rygor і Еўдакія Koul_kov_tchy z khoutara Or - адзіныя jykhary yago sur gety l'heure - ya¸na non ўстрывожыліся pry паяўленні nezna±mtsa ў. Інакш і non ішлі z gato¸nastsju nasoustratch, non запрашалі prysests і, navat non spyta¸chy, khto nous і tchago khotcham, non адказвалі est unie sur пытанні.

Et іх était chmat. Spatchatkou ab v±stsy z redkaj і nezrazoumelaj nazvaj, dze, pavodle slo ў Koul_kov_tcha ў, oui vajny était bol'ch pour 40 damo ў, dy yachtche khoutary navokal. Dy vos' byada : спалілі yae fachysty ў 1943 godze.

Nyagledzyatchy sur ¸zrost, pamyats' chez Rygora Kanstants_nav_tcha bon. Dzyakoujutchy getamou і даведаліся, chto напярэдадні les Allemands везлі z au côté de Malaryty і navakol'nykh v±sak du gars ў і dzya¸tchat, kab адправіць іх sur prymousovyya les travaux ў German_ju. Soustretcha z партызанамі прымусіла спыніцца ў Ory. Ici boudoutchykh нявольніка ў sur notch загналі ў khle ў, dze yany і прасядзелі pad par le château. Раніцай павезлі des lointains (potym nekatorym пашчасціла ¸tsyatchy), et napasledak akoupanty запалілі v±skou...

Non ¸tsalela ніводнай paboudovy. Syalyane разышліся, khto koudy pouvait. Куліковічы пабудавалі prastornouju zyamlyankou, dze пражылі некалькі gado ў. Ici сустрэлі падзеі сакавіка 1944, nastoupstvy якіх і прывялі de nous chez gety addapeny kougotchak Kobvonaarmejtsy, якія ўдзельнічалі ў adnoj z vajskovykh aperatsyj, апынуліся sur тэрыторыі Malarytskaga і tagatchasnaga Dz_v_nskaga раёнa ў. Adnojtchy vetcharam, pavodle slo ў Rygora Kanstants_nav_tcha, yany пачулі гукі au combat. Стрйляніну était tchoutna z au côté de Bel'ska, Dz_v_na, іншых mestsa ў. Баі працягваліся і ў nastoupnyya дні. Ale, nyagledzyatchy sur padtrymkou partyzan, сілы былі nyaro¸nyya, і nachym davyalosya adstoupats' oui Prypyats_. Sur mestsakh ba± ў засталіся забітыя. TCHastka nachykh vajsko¸tsa ў était pakhavana sur ¸zgorkou ў s. Ліпава, іншыя - chez sasnyakou паблізу tsyaperachnyaga les maisons de Koul_kov_tcha ў.

I vos' du yang, bratskaya магіла. TCHystae, prybranae mestsa, dykhto¸naya металічная agarodja, chto замяніла dra¸lyany штыкетнік. I спіс прозвішча ў, імёна ў, les dates. Saldaty і partyzany. Andrye¸sk і, Babae ў, Barysa ў, Byalo ў, Ігнацье ў, Mel'n_ka ў, Navojka ў... I on connaît Koul_kov_tcha - malady partyzan Мікалай Gryba ў. La date гібелі vajsko¸tsa ў - 27 і 29 сакавіка, ouzrost - l'enfer de 1915 naradjennya oui 1925-ga. Souprats' прозвішча ў partyzan такіх danykh nyama. Унізе спісу dapa¸nenne : «Ici pakhavany tchatyry nevyadomyya partyzany».

− Pakhavana znatchna bol'ch ljudzej, - perakanany Rygor Koul_kov_tch. - Sjudy звозілі забітых z многіх mestsa ў. Paslya vajny перавезлі z Ліпава. Ale, zdaetstsa, - non ўсіх. Tamou nous z syabram вырашылі паставіць sur tym mestsy try kryjy і агарадзіць. De Jana і s±nnya stayats'...

Pama¸tcha ў krykhou Rygor Kanstants_nav_tch і vydakhnou ў z le dur : − Et rodnyya і non vedajuts', dze костачкі блізкіх prytoulak знайшлі. Adny аб’явіліся, дзесьці zdal±k прыязджалі. Myane ainsi, le yack і vous, распытвалі...

YAchtche oui pryezdou ў Or даведаліся, chto vyasnoj sjudy прыязджалі z Віцебска rodnyya Yagora Navojkava - datchka z унукамі. Ім пашчасціла davedatstsa ab mestsy pakhavannya бацькі і dzeda, pabyvats' sur магіле, perakanatstsa, chto pamyats' ab ім і yago bayavykh syabrakh zakho¸vaetstsa. KHotchatstsa veryts', chto boudouts' navedvatstsa sjudy і іншыя ljudz і, tchye rodnyya знайшлі апошні prytoulak chez getym маляўнічым koutkou. Pavodle slo ў Koul_kov_tcha, некалькі tydnya ў en arrière прыязджалі moujtchyna і jantchyna, kazal і, chto z Bresta. Vadz і ў ±n іх sur магілу, ab padzeyakh 60-gadovaj даўнасці raskazva ў. Et yachtche yany распытвалі ab pakhavanykh ici les Allemands.

Patchou¸chy un tel, зацікавіліся і nous. Le yack skaza ў notre pravajaty, ab tym, chto les Allemands пахавалі ici сваіх, гаварылі многія vyasko¸tsy paslya tykh сакавіцкіх ba± ў, dy і ±n batchy ў frais, razra¸navanouju zyamlju... Pry getym Rygor Kanstants_nav_tch pakaza ў sur другі kanets agarodjanaj тэрыторыі. I sur notre zdz і ў lenne ¸pe¸nena pramov і ў : «Yakraz ici і était. Slyado ў ніякіх nyama, et рэшткі au béton - z tago à l'heure, le yack agarodjou ўстанаўлівал і».

Agoul'naya pamylka ці yachtche адзін le paradoxe yae вялікасці Гісторы і ? Adkazats' sur geta pytanne zmogouts' толькі вынікі absledavannya mestsa, ab tchym гаварылі Koul_kov_tchou nezna±mtsy z Bresta, відавочна, majutchy sur ¸vaze pochoukavy atrad Міністэрства abarony. Et pakoul' vakol getaga mestsa ціха choumyats' les prygajoun_-pins. Adnol'kava pour ўсіх …

Maryya Хільчук

Хільчук, M.Na ¸zgorkou pour Oram / Maryya Хільчук//Kobrynsk_ веснік. – 2004. – 28 jn і ў nya. – S 2.
Успаміны jykharo ў spalenaj вёскі Or.

Les commentaires