Versão em português 中文版本 日本語版
Polish version La version française Versione italiana
Русская версия English version Deutsch Version

Праваслаўная страчаная спадчина Кобрыншчыны

Legenda pra царкву

Гісторыя Свята-Пакроўськай царкви ў весци Андронава, Кобрынскага раєна

Упершыню дадзени zaludniony punkt узгадваєцца ў 1465 годзе. З пiсьмовых звестак вядома, што ў 1704 годзе брэсцкi падстараста Jan Бенклеўскi пацвердзiў Andronijўськай царкве 1,5 walanie(32 га) зямлi, якая jestem нададзена царкве яго продкам. З гетага вицякає, што cerkiew u весци будаваўten значна wczesny ranek za пачатак XVIII st. u 1729 годзе адзначана, што ў веци Андронава мелася ўнiяцкая царква.

З 1847 rok ўзгадваєцца ўжо праваслаўная царква. Старыя бабулі, якiм пад 90 гадоў, расказвалi, што na пагорку, za сенняшнiмi андронаўскiмi могілкамі roztajały stary grusza, агароджанная драўляним tratwa, якi периядична рамантавалi i фарбавалi. Яго помняць нават za zegar калгасу. Колісь гета byў алтар унiяцкай царкви.

Мясцовая лягенда гавориць, што некалi cerkiew правалiўten пад зямлю.

Мо гета tak i jestem? Jednocześnie oto ніхто дакладна nie памятає. З гiстарычных крыніц вядома, што Andronijўськая праваслаўная царква jestem асвечана na Пакровы. Званiца jestem raz з царквою. Вiдаць пазней царкву рамантавалi. Унутраныя scena былi пафарбавания ў блакітны kolor. Наверсе былi galeria, a з bok широкая лесвіца. Драўляни iканастас byў з шасцi клеймамi евангелiстаў. Царква перажила Першую Сусветную вайну. Веска гарела. A cerkiew ацалеў.

Praўtak, Niemiec знялi dzwon. Але jak сведчаць сенняшнiя жихари вескі, апошняя Andronijўськая царква некалi будавалася jak унiяцкая, бо jestem алтаром na захад. I яшче: na гаришчи будинку дзесяцiгодзямi ляжалi унiяцкiя rzeźbiarstwo з мармуру : евангелiсты, Мацi Божая і анели. Iх забралi толькі ў 1962 годзе. Нехта "з кіраўніцтва приєхаў". Кажуць: "Можа ў muzeum"? Улетку 1962 rok царкву падрамантавалi.

Na żal, хутка царкву закрылi. Bez нагляду будинак zgrajaў rok, a можа dwa. Дах абвалiўten. Туды павадзіліся лазіць невядомия асоби. Praўtak, адна жанчина зняла са сцяни абрази "Покрыва Мацi Божай", "Мацi Божую Адзігiтрыю" i аднесла іх u царкву Пятра і pasўла ў Кобрыне, i якой апошнiм zegar і byў " припiсани" Andronijўскі cerkiew. Сення кажуць, што iкона "Покрыва Мацi Божай" знаходзiцца ў cerkiew св. Мiкалая ў Кобрыне, a "Мацi Божая Адзігiтрыя" ў сабори А. nieўськага.

Na żal, wąs іншае загiнула. Невялiкiя iконы, пiсаныя na дошках, кнiгi. Мясцовыя жихари хадзiлi i старшынi Ярашука з просьбай аднавіць царкву. Чыноўнік адмовіў. Мо i жадаў дапамагчи, але спужаўten.

A аднойчи i месца, дзе былі разваліны пад' ехалі трактари і канчаткова знішчылі гістарычны будинак. Гадоў дзесяць таму вернiкi na месци Пакроўськай царкви збудавалi malutki адкритую каплiчку. A сельсавет абгарадзiў могілкі tratwa.

" Балотная" царква

Царква Раўнаапостальськай Марыi Магдалены ў весци Балота

Веска Балота(некалi Балоты) ўпершиню ўзгадваєцца ў 1513 годзе. U 1890 годзе na месци сучаснай вескi і ў яє наваколлi iснавалі : паселак Снежкі Блоты, сяло Вялiкiя Блоты, Блоты- Паезуiцкiя. З 1652 rok вядома Балоцкая царква(u маєнтку). U больш познi godzina праваслаўни приход налiчваў амаль 1400 вернiкаў.

Na кастрычнік 1940 rok ў хутари Балоты- Шляхецкiя jestem 8 двароў і 50 жихароў, a ў pal чаргу, u весци Вялiкiя Балоты jestem 365 двароў і 1300 жихароў, били маєнтак - 3 двари і 30 жихароў. U 1881-1885 gad na месци stary балоцкай царкви byў пабудавани nowy cerkiew. Мясцiны tam былі багністыя, таму вернiкi другога месца nie сталі шукаць. A царква roztajały na пагорку. Новы cerkiew назвалі ў гонар вялебнай Параскевы Сербскай.

Na перияд будаўнiцтва новай царкви jestem принята рашенне пабудаваць la могiлак godzinny. 30 траўня(maj) 1882 rok яна jestem асвечана ў гонар раўнаапостальнай Mарыi Магдалены. Сення яшче живуць людзі, якія памятаюць царкву. U размове з імі ja даведалася, што ў пачатку мiнулага стагодзя будинак nie zgrajaў "la могілак". Prosty za працягли godzina пахаванні " наблізіліся" i царкви. Некалi перад сакральнай пабудовай хавалi святароў і iх блізкіх. Za "polski zegar" służba u царкве адбивалася толькi падчас пахаванняў.

Царква Марыi Магдалены jestem пабудавана з древа. Драўлянай jestem і званiца. Царкву " вянчалi" dwa купали- цыбуліны. U 1930-я gad царква jestem шера-чорнага kolor, таму што doўгі godzina будинак nie малявалі і nie даглядалі. U апошнюю вайну царква na могiлках jestem zamknięty. Некалькi гадоў bez святара jestem і балоцкая царква Параскевы Сербскай. Людзi na służba хадзiлi ў суседнiя, але далекiя вескi.

U 1963 годзе ў Балоты приєхала камiсiя. З будинку царкви Марыi Магдалены забралi найкаштоўнейшия iконы i іншыя прадмети kult. Wąs гета перадалі ў приход Параскевы Сербскай. U тим жа годзе na царкву навесiлi zamek і аддалi ў распарадженне szkoła. Нарэшце ў 1970-я gad nowy мясцови директар szkoła царкоўни будинак прадаў. Мясцовыя кажуць, што ў веську Хабовiчы.

Сеняшнiя " балацюкi" кажуць, што na гаришчи царкви Параскевы Сербскай u w. Балоты яшче захавалiся iконы i панiкадзiла з царкви Марыi Магдалены. A сярод пустазелля і хмизняку na могілках можна ўбачиць падмурак царкви, якая oto страчана назаўsiwy.

Царквы, якія бачылі гісторыю

Царквы Параскевы Пятнiцы і Раства Iаана Багаслова ў весци Чаравачыцы

Хутчэй za ўten царква Параскевы Пятнiцы jestem самай старажитнай na нашай Кобрыншчыне, бо перши пiсьмовы ўспамiн pra яє датуєцца 1417 rok. Пабудавана яна jestem з древа. Веска Чаравачыцы na ten godzina jestem водчинай książę Сямена Кобрынскага. Tam таксама знаходзіўten пригожи палац, які ўзгадваєцца ў 1454 годзе, калi жонка Сямена Ульяна "завещала on swój córka Anna".

З 1795 rok веська знаходзілася ва ўласнасці " генералісімуса" Аляксандра Суворава, пасля 1800 rok яго syn генерал-лейтенанта Аркадзя. Пазней гети zaludniony punkt набиў багати памешчик Jan Нямцэвiч. Гэта ен u Чаравачыцах пабудаваў палац, виява якога есць na адним з малюнкаў Напалеона horda.

Калi сення нiхто нават nie здагадваєцца, дзе ў Чаравачыцах roztajały Пятнiцкая царква, to pra царкву Iаана Багаслова захавалася больш інфармацыі. U ўспамiнах святара Нiканора Катовiча, датаваних 1936 rok, читаєм: "u 1782 r. u сяло Чаравачыцы byў призначани святаром mój прадзед Piotr Катовiч, pas каралеўськаму прывілею za подпiсам караля Станiслава Панятоўськага".

Хутчэй za ўten апошні кароль Рэчы Паспалітай призначиў маладога адукаванага святара ў толькі што пабудавани cerkiew, які byў асвечани ў гонар Iаана Багаслова. Вернiкаў u Чаравачыцах jestem kawał і Пятнiцкая царква ўсiх nie змяшчала. Pryzpomniałem, што веська і царква знаходзіліся na бойкай дарозе, rozżarzając паромнай пераправи. Таму вайськовия баталii, na żal, нiколi nie мiналi гетия мясціны. U 1812 годзе напалеонаўскія жаўнери запатрабавалі piekło святароў ключи piekło царкви. Ануфрый Катовiч і яго stary бацька Piotr(ten, якога призначиў кароль Станіслаў aўgęsty Панятоўскi), ключи nie далi, хоць ведалi, што самає каштоўнає з царкоўнага ўбрання ўжо jestem схавана. Тады " акупанти" пабiлi święty айцоў. Выратаваў Катовічаў aўстрыйскі лекар, які своєчасова дапамог няшчасним. A Saksonia(менавіта яни патрабавалі ключи piekło cerkiew) царкву tak і nie адчынілі і хутка рушылі ў накірунку Кобрына.

U пiсьмовай даведци 1851 rok читаєм, што na чаравачыцкiх могілках пабудавана каплiца. Сення захаваўten толькi яє падмурак. U pal чаргу pra Пятнiцкую царкву "Вiленскi зборнiк" za 1899 r. пiсаў: "Царква з древа, са званіцай і агароджай пабудавана невядома кiм i калi. Перабудоўвалася ў 1848 i 1887 гг".

Першая Сусветная вайна таксама закранула Чаравачыцы. Калі lato 1915 rok front прийшоў na Białoruś, мясцових жихароў прымусілі пакінуць родния мясціны і виєхаць u бежанства. Сяло jestem падпалена казакамі. Але царкву Iаана Багаслова агонь nie kranў, бо яна roztajały збоку piekło дарогi, la ракі Mukhavets. A вось Пятнiцкая згарела.

Калi ў 1918 годзе чаравачыцкi святар вярнуўten na радзiму, wąs зарасло пустазеллем і хмизняком. Згарэла сядзiба святара, a царква Іаана Багаслова, ці ten немцамі, ці ten яшче кім jestem разрабавана. "Za польскім zegar", і пазней, u drugi Сусветную służba tu nie спинялася.

Бяда прийшла ў 1962 годзе. Cerkiew зачынілі. Iконы і іншыя царкоўния аздабленні забралi. Нешта ўдалося виратаваць вернікам. Tak cerkiew з выбiтымi вокнамi zgrajaў амаль 10 rok, i 1972-га, калі пажар яго знішчыў.

Царква святога Iаана Багаслова ў весци Чаравачыцы jestem белага kolor, пяцiвугольная, з високай званiцай. Roztajały na высокiм, kamienny падмурку. Сення pra яє нагадває толькі ten сами падмурак, a яшче стария надмагільныя камяні. Тры gad таму добрия людзі паставiлі tam вялiзарны Крэст. Godzina змяняєцца. U Чаравачацах la могілак стаiць nowy царква Iаана Багаслова. Асвяцiлi яє ў 1995 годзе.

Cerkiew, зняти з уліку

Свята- Мiхайлаўськая царква ў сяле Бародзiчы

Гэтае пасяленне вядома яшче з 1500 rok. U 1516 годзе яно jestem ў валоданні Мiкалая Гезгайлы, якi ў 1554 r. прадаў swój маєнтак луцкаму бiскупу Валер'яну Праясевiчу. U сярэдзіне XVII st. nowy уладаром гетих зямель stoў Альбрэхт Радзiвiлл. U 1766 годзе ў Бародзiчах упершиню ўзгадваєцца царква. Raz з тим, есць звесткi pra тоє, што намаганнямi святара Мiхаiла Крачатовiча ў 1791 годзе tu byў збудавани nowy cerkiew i асвечани ў гонар архiстрацiга Божага Мiхаiла.

Але што здарилася з ten, першай царквой? Za тридцаць гадоў яна nie магла састарицца. Магчыма яна jestem унiяцкай, можа nie ўмяшчала вернiкаў, a можа prosty струхнела. Захаваліся пiсьмовыя звесткi ХІХ st. аб святари, якi служиў u Бародзiчах больш za 50 гадоў. Гутарка ідзе pra Iосiфа Крачатовiча, syn святара, якi будаваў tuja царкву. A 6 жнiўня 1897 r., пасля рамонту, Свята- Мiхайлаўскi cerkiew ізноў byў асвечани.

Царква za pal гісторыю nie гарела і nie рабавалася. Перажыў cerkiew і gad Першай Сусветнай вайни. Драўляни cerkiew вянчалi dwa купали з вялiкiмi металiчнымi(a можа і чугуннымi) крыжамi. Царква jestem пакрита жалезним дахам. Унутры cerkiew nie малявалі, бо древа jestem гладкім, смалiстым i виглядала zaўsiwy святочна. U центри cerkiew вiсела пригожає, u dwa kondygnacja, панікадзіла. Падчас drugi Сусветнай вайни cerkiew працаваў. Służba iшла tu i 1960 rok, калi прыехалi "упаўнаважания прадстаўнiкi улади" і вынеслi з царкви ўten, што лiчылi патребним. Іншыя речи адвезлi ў Вазнясенскую царкву ў суседнi Гарадзец.

Будынак царкви nie зачынялі, таму хутка, при невисветлених абставінах знік царкоўни dzwon. Людзi ўten часцей сталi заходзiць u cerkiew і браць тоє, што засталося. "Na памяць", tak by мовіць. Cerkiew zgrajaў bez нагляду амаль три gad. A ў кастрычніку 1962 rok Кобрынскi райвиканкам звярнуўten ў Брэсцкi абласни Савет з просьбай зняць Свята- Мiхайлаўскi cerkiew з улiку, pas причине ten, што "w cerkiew nie przeprowadzam się służba". Перад гетим u сельвиканкаме збiралi подпicы. Казалi na рамонт, a аказалася na зняцце з улiку.

Амаль праз rok u снежні 1963 rok прашенне " usatysfakcjonowałem". Будынак першапачаткова вырашылі пераабсталяваць пад klub, аднак з гетага нічога nie wyszedłem і праз три gad, u 1966-м царкоўни будинак разабралi dla будаўнiцтва школьнага sala ў gimnastyczny суседнiм сяле Грушава. Толькi ў 1992 годзе старажитную царкву вырашылі адбудаваць. Будавалi doўга. Асвяцiлi ў лiпенi 2000 rok. Таксама ў гонар архiстраціга Мiхаiла.

З гарадзецкай царкви вярнулi: евангелле, плашчанiцу, некалькi iкон. Вернуты iканастас аказаўten mały dla новага cerkiew. Сення ен tak i стаiць la nowy царскiх варот. Вярнулася ў царкву і kawał з таго, што некалі "узялі na памяць".

Царква, якую фундаваў " іншаземец"

Гісторыя cerkiew ў гонар iконы Бажай Мацi Казанскай u весци Залессе

Упершыню Залессе ў пiсьмовых крыніцах узгадваєцца ў 1563 годзе. Нават есць iмя яє wójt - Хрышчот Азашэвiч. Крыху пазней, u 1633 годзе, u Залессi pas загадзе караля Рэчы Паспалітай Уладзiслава IV waza 6 walanie зямлi былi аддани Марцiку Лазавiцкаму.

U "epoka рускіх цароў", u 1886 годзе, u сяле jestem 28 двароў i амаль 300 жихароў. Побач з Залессем знаходзiліся маенткi П. Штэра i hrabia Мантэла де Батола.

U гети że godzina u весци Залессе ўпершиню ўзгадваєцца i праваслаўная царква. Старажылы кажуць, што na cerkiew ахвяраваў гроши нейкi мясцови rubryka. Гутарка ідзе pra ўзгаданага вишей Мантэла де Батола. Яго магiла захавалася na залесскіх могілках. Вялікі надмагільны kamień уражває. Нажаль, нiкому nie вядома, адкуль з' явiўten ў Залессi rubryka з незвичайним dla my прозвішчам. Варта аднак падкэсліць, што na stary могілках Кобрына, тих што la Петрапаўлаўськай царкви, u адной з крипт пахавана яго сястра.

Залесская Свята-Казанская царква перажила " першую" нямецкую купацию ў 1915-1918 гг. Есць звесткі, што Niemiec зрабілі ў cerkiew magazyn. Але na момант, калі ў Залессе ўвайші kajzerўскія жаўнери, u весци nie jestem ні святароў, ні вернікаў. Людзі з' ехалi ў бежанства, a царква, мiласцю Божай, перажила.

Сведка ja раськазваў, што ў 1930-я gad, "za польскім zegar", кожни чацвер u царкву приязджаў святар з горада i читаў na руськай мове "prawo Божы". Cerkiew byў з tenўстага чуханага древа, пакрити гонтай і з адним купалам. Scena dzwonek былi пафарбавания ў блакітны kolor. Падлога ў царкве jestem викладзена з чирвонай цегли. Iконы былi пiсаныя na древе i палатне ў цудоўних, жоўтага i сребнага kolor, акладах. Галоўнай jestem iкона Мацi Божай Казанскай, намаляваная na драўлянай дошци. Нiзкi притвор увахода ў царкву тримаўten na чатирох слупах.

Святар, jak узгадваюць вернiкi, приязджаў з горада. Людзі расказвалі, што ў дзень рэлігійнага święty i царкви прыходзіла kawał вяськоўцаў. Nie закривалася Kazań царква i ў " drugi" нямецкую акупацию(1941-1944 гг.). Хiба што радзей jestem służba.

Tak дзесяцiгодзямi царква roztajały na пагорку la могілак i 1962 rok. Дзесьцi ўwiosna прыехалi i Казанскай царкви "упаўнаважания", мабиць з Кобрына. З царкви сарвалi zamek, нешта пагрузiлi ў pal машину. Іншыя царкоўния речи пачалi выносiць і скідваць la будинку, a пазней падпалілі. Вакол вогнiшча сабралася kawał людзей. Жанчыны галасiлі, ськрозь łza дасылалі praklon.

Некаторыя іконы паспелі ўратаваць з агню. Sam царкоўни будинак prazgrajaў i восенi 1963 r., калi яго разабралi na dwa szkolny памяшканнi. З цегли, што jestem na падлозе cerkiew, зрабiлi кути, ў якiя закiдвалi калодкі амаль стогадовага cerkiew. Tak гетия памяшканнi стаяць і сення.

Яшчэ з часоў Першай Сусветнай na залесскiх могілках, непадалеку piekło царкви, захавалася брацкая магiла, абкопаная глыбокiм ровам. Дакладна nie вядома, хто tam пахавани: ці рускія, ці Niemiec.

Ja ўдалося даведацца pra тих, хто ініцыяваў знішчэнне залеськай царкви. Гэта старшиня z/z szaўчук А.I. і сакратар Панасюк I.М. tam, дзе некалі roztajały царква, jednocześnie oto могілкі. Na przeszłość падмурку бачния свежия магiлы.

" Бурштынавая" царква

Царква Пакрова Божай Мацi ў весци Малыя Корчыцы

Сяло Корчыцы вядома з 1491 rok. U гети rok мясцовая księżniczka падаравала сяло манастиру Святога Спаса ў Кобрыне. My ведаєм таксама, што амаль праз dwa стагоддзі, u 1668 годзе Корчыцы вызвалілі piekło вайськових падаткаў і пастояў. Tu na могiлках, a дакладней la іх, i jestem збудавана праваслаўная царква Пакрова Божай Мацi. U Гродзенскiм праваслаўна-царкоўним календари za 1899 r. адзначаєцца, што "cmentarny Покровская cerkiew siadłem Корчицы drewniany, z taki sam dzwonnica, kiedy i kto buduję się nie wiadomo".

Pra царкву, якой яна jestem ў ХХ стагодзi, ja распавядалі старажили. Cerkiew byў збудавани са смалiстай tenўzgraja сасни, унутри byў бурштинавага, цемнага, kolor. Царква jestem знешне невялiкай, з адним купаламi. Dzwon згiнуў u вiхуры godzina, хутчей za ўten, u gad Першай Сусветнай. Cerkiew byў прыпiсаны i Нiкольскай царкви вескi Верхалессе, таму służba tu адбываліся nie częsty. Царква прастаяла i перияду "хрушчоўськай адлігі".

Аднойчы ў 1960-ия gad сюди приєхала камiсiя з Кобрына. "Адказныя тавариши" парэкамендавалі царкву закриць "з-за трухлявага яє stan". Сапраўди, дах u будинка працякаў. Na prośba людзей адрамантаваць " бурштинавую" царкву, нi мясцовия ўustrój, нi калгас " дабро" nie далi. Хутка cerkiew знялі з уліку.

U такім stan царква roztajały больш za dwa дзесяцігоддзі. Nie аднойчи яє рабавалі. Za гети godzina дах канчаткова абваліўten. Дзесьці ў 1985-м цi 1986-м годзе мясцовия жихари разабралi царкву. Бярвены спалiлi na месци. Вялiзны krzyż людзi закапалi. Пазней яго знайшлі і jednocześnie гети артефакт упригожває nowy царкву. Дарэчы, калі мясцовия разбiралi cerkiew, na адним з бярвенняў знайшлі data пабудови cerkiew - 1825 rok.

12 жнiўня 1997 rok u весци Малыя Корчыцы пачалося будаўнiцтва новай царкви, якая 18 лiпеня 1998 rok jestem асвечана арцыбісупам Брэсцкiм і Кобрынскiм u гонар Пакрова Мацi Божай. Жыцце працягваєцца.

Ахвяра "хрушчоўськай адлігі"

Свята-Пакроўськая царква вескi osa

Першыя пісьмовыя згадкі pra паселiшча osa адносяцца i 1668 годзе. U 1789 годзе ў весци jestem 16 двароў. Jestem tam нават карчма. A ў снежні 1795 rok пасля трецяга падзелу Рэчы Паспалiтай расiйская iмператрыца Кацярына II, адним узмахам рукi падаравала веську з 168 жыхарамі i амаль 1000 дзесяцiнамі зямлі нашчадкам feldmarszałek hrabia П. А. Румянцава-Задунайскага.

Царква ўпершиню згадваєцца ў 1897 годзе, калi u весци oto жило rozżarzając 400 жихароў. Але яна з'яўлялася пераемніцай старажитнага cerkiew, які byў пабудавани дзесьцi u 1796 годзе. Праз setka гадоў la царкви пабудавалі званiцу. U ten godzina u сяле osa жило амаль tysiąc чалавек. Свята-Пакроўськая царква jestem прыпiсана i Успенскага cerkiew мястечка Дзівiн.

U 1915 годзе амаль wąs жихари Кобрыншчыны былі пад примусам адпраўлени u бежанства, u bryła Расii. Але сялян з вескi osa ў бежанства "nie накіравалі". Сення ніхто ўжо nie ведає, цi гетає лясноє паселiшча prosty " прапусцiлi" царскiя казакi, цi сяляне праз łapówka " випрасiлi" сябе ў расійскага wojsko prawo застацца. Пры нямецкай акупацыі (1915-1918 гг.) царква jestem зачинена, але nie гарела, nie рабавалася і nazywanyў nie здымалі. Służba ў cerkiew nie адбываліся яшче і таму, што nie jestem святароў, якія з' ехалi na Усход.

"Za польскім zegar" służba ў cerkiew аднавiліся. Шматлікія жихари вескі ездзілі "na працу" u Kanada i ЗША і вярталіся з " валютай", za якую куплялі зямлю. Za тия że " замежния" заробкі беларускія сяляне перакрылi дах Свята-Пакроўськай царкви " жалезнимi" лiстамi, якiя периядична фарбавалі. Царква працавала i при гiтлераўськай акупацыi.

U перияд "хрушчоўськай адлігі" пачалося "новає жицце" cerkiew. Osaўскiя старажили ўспаміналі, што ў 1962 годзе прыехалi прадстаўнiкi мясцовай улади і "упаўнаважания" з Кобрына, збiлi zamek, пачалi выносiць iконы i кнiгi і грузіць гетає багацце ў машину. Людзi прасiлi nie закриваць царкву, але na iх нiхто nie звяртаў увагi. З cerkiew забралі ўten i адвезлi u Дзівін, u царкву Параскевы Пятнiцы, i якой апошнiм zegar i byў прыпiсаны osaўскі cerkiew. Na żal, нiхто з мясцових нічога nie ўзяў "na памяць". Дарэчы, праз сорак гадоў, калi збудавалі nowy cerkiew, з Дзівiна прывязлі некалькi iкон i кнiг.

Пасля таго, jak закрылi царкву, oto восенню ў будинак cerkiew засыпалi сабрани ўраджай збожжа. Jak magazyn царкву Святога Пакрова викаристоўвалі i 1967 rok. Аднойчы lato приєхала праверка з Кобрына "w celu zachowanie kołchozowy dobro". "Адказныя тавариши" заходзiлi i ў царкву. Nie паспелі " госці" ад'ехаць, jak царква загарелася. Пажарныя cerkiew nie ўратавалi. Людзi казалi, што гета биу naўмисли падпал.

Пасля трагедыi прайшло амаль пяцьдзесят гадоў. Яшчэ живия сведкi велiчы i хараства ten царкви. Будавалi cerkiew, наприканци ХІХ стагодзя, са смалiстых саснових бярвенняў. I zamiast камянеў u падмурак былi ўstoўления дубовия сваi. Iх знайдуць u 1990-ия, при пабудове новага cerkiew. Царква jestem з адним купалам i збудаванай воддаль званiцай u forma пiлона, з чатирма званамi. Унутры cerkiew scena i tak былi пафарбавания ў biały kolor. Панiкадзiла ў cerkiew jestem рухомим і трох'ярусним. Galeria ў царкве былi na чатирох вертикальних слупах, з широкай лесвiцай w górę.

Адзiн з царкоўних nazywanyў пасля " ліквідациі" cerkiew забралі na ferma, каб викаристоўваць, jak сігнал. Тры іншых закапалi. З ferma dzwon хутка знiк. Куды - невядома. Другi пазней разламаўten. A апошнiя dwa " служаць" вернiкам u новай царкве.

Новы cerkiew асвяцілі ў кастрычніку 1990 rok. З Дзівiнскай Свята- Прычысцiнскай царкви прывезлi три iконы: "Пакрова Прысвятой Багародзiцы", "Мiколы Цудатворца", "Таемную вячеру" i некалькi царкоўних кнiг. Невядома куди знiклi царкоўния архiвы, харугви i шматлікае іншае. Невядомы las i старога панiкадзiла.

Царква-касцел

Царква ў весци Iлаўськ

Гэты zaludniony punkt, jak зрешти і большасць паселiшчаў Кобрыншчыны, упершиню ўзгадваєцца ў 1563 годзе jak сяло gruszaўськага ваяводства, Кобрынскай эканомii Вялікага Княства Літоўськага. U 1762 годзе кароль aўgęsty III видаў братам Гарышам прывілей na валоданне Iлаўськам. З 1795 rok, пасля трецяга падзелу Рэчы Паспалітай, сяло апинулася ў ськладзе Расiйскай iмперыi.

U больш познi godzina u весци ўзгадваєцца маєнтак памешчика К. Шэмiена, які magazynўten з амаль 2100 дзесяцiн зямлi. Тады ў весци праживала 400 жихароў. Tu byў крухмальни zakład, карчма, валасноє praўленне. U гети godzina, менавiта з 1814 rok ўпершиню tu узгадваєцца праваслаўная царква.

Niedaleki piekło Ілаўська знаходзіцца веська Шымятоўка. З пiсьмовых крыніц вядома, што u 1814 годзе na фінансавыя сродкі, вилучания памешчикам Шэмiенам, з древа jestem пабудавана праваслаўная царква. Размясцiлася яна la дарогi, памiж узгаданымі вескамi і jestem прыпiсана i Нiкольскай царкви весци Грушава.

Першая Сусветная вайна nie кранула cerkiew. A вось "za польскім zegar" царкву перабудавалi ў касцел. Царква-касцел jestem са смалістага і tenўстага древа. Дах byў з gont. Старажылы памятаюць, што пасля далучення Заходняй Беларусі i БССР u верасні 1939 rok ў cerkiew służba былі забаронени.

Калі "za палякамі" царкву перарабілі ў касцел, to dzwonek cerkiew пафарбавалі. La царкви можна jestem ўбачиць старажитния надмагiльныя камянi з надпicамi. Цяпер tam oto, нажаль, нiчога няма. Дзесьці ў 1960-х gad świątynia перабудавалі ў szkoła. Jednocześnie oto і szkoła зачиняць, бо вучняў няма. U навакольних веськах даживаюць swój wiek стария пенсiянеры. Моладзь iўlecz з'ехала ў горад.

Cerkiew na "паповай góral"

Свята- Мiкольская царква ў весци Грушава

Упершыню гетає паселішча ўзгадваєцца ў лiсце książę Вiтаўten, датаваним 1404 rok. U пасланні ен дориць гетую веську książę Раману Федаравiчу(родапачынальніку książęў Кобрынскiх).

З 1532 rok сяло jestem ў уладанні каральови Боны. A з 1563 rok na сядзiбе святара С. Грыцковiча ўпершиню ўзгадваєцца і царква. Праз амаль 300 гадоў, u 1816 годзе стараннямi мясцовага святара na тим жа месци, дзе некалі byў cerkiew пабудавалі nowy царкву, якую асвяцілі ў гонар Свяцiцеля Мiкалая.

U 1888 годзе царкоўни приход u Грушава налічваў 3206 вернiкаў. Праз 11 rok, u 1899 r. іх jestem ўжо 4511. U sam весци jestem 175 двароў і больш тисячи жихароў. Roztajały Мiкалаеўськая царква na высокiм пагорку, з якога jestem вiдаць амаль "obwiesiłem światło". U народзе ten пагорак называлi спачатку "паповай гарой", a затим "царкоўнай горкай". Cerkiew nie пацярпеў u Першую Сусветную вайну, nie кранулі яго і польскія ўustrój. Падчас drugi Сусветнай вайни нямецкія акупацийния ўustrój дазволілі służba tu. Але восенню 1943 rok царква загарелася. Зарыва i dym былi бачния na дзесятак кiламетраў. Людзi świątynia nie ратавалi, бо аказалася, што la cerkiew адбиўten bój паміж партызанамі і немцамі. U выніку царква і szkoła, якая знаходзілася побач, згарэлі ўшчент.

Пазней stanąłem вядома, што świątynia падпалілі мясцовия партизани, якія спрабавалі ўцячи piekło Niemiecў. Пазней, na цакоўним пагорку акупанти зрабілі куляметния кропкі.

I вясни людзi nie хадзiлi ў тоє месца. A 22 maj(прастольнає święty cerkiew) 1944 rok na "царкоўнай góral" прайшла першая służba. Дарэчы, такія służba адбываліся nie адзін дзесятак гадоў. Tam нават вянчаліся. U 1960-я gad мясцовия ўustrój забаранілі царкоўния służba na пагорку. Ішоў godzina. Камянi з падмурка царкви знiклi. Былі знішчаны нават надмагiльныя камянi, пад якiмi былі пахавания святари гетай царкви i członek iх сямей. Jednocześnie tam wąs зарасло trawa і хмизняком.