Versão em português 中文版本 日本語版
Polish version La version française Versione italiana
Русская версия English version Deutsch Version
"

Чырвона церкаў" хутара Гарбанька i "бiла церкаў" вескi Буховiчы

Kobryń → twórczość krajan → Марчук Nina Córka Grzegorza

Цяперашняя Свята- Міхайлаўськая царква ў весци Яромічы, якую месцічы називаюць "Чырвона церкаў", або Гарбанькаўськая царква(piekło назви хутара Гарбанька) - sam stary ў Кобрынскім раєне. Датуецца яна 1599 rok: тади з' явіўten фундатарскі запіс na зямлю пад праваслаўную царкву na хутари Гарбанька(na ten godzina Берасцейскае ваяводства BKЛ, непадалек вескі Яромічы, што побач з Кобрынам).

Запіс сведчиў, што каралеўскія " зямяне" Верашчакавы даравалі царкву святарам рэлігіі гречаськай праваслаўнай, a пасля na ўten вякі ўсім, dla паміну іх продкаў (запіс захоўваўten ў Буховіцкай царкве, пабудаванай u 1880 годзе). Jak виглядала tając царква, невядома. Але захаваўten вусни пераказ, што яна насіла назву Успення Багародзіцы. Вядома, што roztajały na пясчаним пригорку, jak і цяпер, na могліцах(tak tu називаюць могілкі). Вядома і тоє, што ў 1784-1787 gad na сродкі памешчикаў Судзіных pas тих жа гарбанькаўскіх могліцах jestem пабудаваная nowy драўляная царква. Відаць, менавіта з гетага godzina яна stanąłem Свята- Міхайлаўськай і i сенняшніх дзен захавалася bez асаблівых зменаў. Гэта прамавугольни зруб з прирубам і абсідамі. Wąs накритає агульним дахам. Sala асветленая высокімі арачнымі ваконнымі праемамі. Nad притворам na dwa слупах размешчания galeria. Абсіда аддзеленая драўляним іканастасам.

Свята- Мiхайлаўськая царква ў w. Яромiчы

Гэтую царкву ja ўпершиню пабачила прикладна ў 1975 годзе. Яе мясцовия nie называлі інакш jak " чирвона". Але чирвоная фарба iўlecz злезла, і zgrajaў cerkiew шера-чорнага kolor з дзіравым дахам і вялізным zamek na дзвярах. I 1871 rok гарбанькаўськая Свята- Міхайлаўськая царква jestem самастойним приходам, a потим jestem прыпісаная i суседняй Свята-Пакроўськай царкви ў весци Буховічы, якую називаюць " білай". 17 красавіка 1961 rok яна jestem знятая з уліку і амаль триццаць гадоў nie викаристоўвалася. Za три гетия дзесяцігоддзі царкву nie raz раскрадалі: маємасць, iконы, царкоўния кнігі.

U 1993-1994 gad царкву na хутари Гарбанька адбудавалі "na świecki" гроши і нанава асвяцілі 21 лістапада 1994 rok. Jak і wczesny ranek, яна прыпісаная i " білай" царкви. Сення scena царкви ўпригожваюць абрази święty вялікамучаніцы Warwara, Міколы Цудатворца, Маці Божай Ахарскай і Маці Божай Адзігітрыі. Многае ўзялі з буховіцкай царкви. A вось шалеўку Свята- Міхайлаўськай царкви пафарбавалі чамусьці ў жоўty kolor.

Адрэстаўравалі і царкоўную браму- званіцу, збудаваную з чирвонай цегли прикладна ў ХVIII - ХІХ стагоддзях. Цяпер яна патинкаваная, зноўку пабеленая. U царкве есць три невялікія звани, якія na święty виносяць na званіцу, і чароўнає гучанне разносіцца навокал.

Гаворачы pra " чирвоную" царкву, нельга абмінуць могілкі, якім ўжо пятає стагоддзе. Na гарбаньскіх ja bywam кожни rok, бо tam ляжаць u wieczny sen продкі. Вядома, што пахаванні tam вядуцца ўжо nie pas першим raz. Бывалі выпадкі, калі пад godzina капання новай магілы выкопвалі pas два-три чалавечия черапи і косткі.

Дзве гарбаньскія магілы асабліва хвалююць чалавечає ўjaўленне. Крыпта-пахавальня tu' і Васілеўскіх, адно з пахаванняў якой датуєцца 1862 rok. Na вялізнай чигуннай пліце па-польську выбіта "Robert Васілеўські". Na żal, цяпер tam новає пахаванне, a пліты з надпісамі Васілеўскіх стаяць rozżarzając крипти. Цікаўнасць nie дазваляє прайсці і міма надмагільнага помніка Шыраевых. Ен уяўляє сабой усечанає вялізнае древа, вирабленає з маналіту чорнага мармуру. Nad трима магіламі, абнесенымі металічнаю агароджаю, - три чигунния пліты з надпісамі. Вядома, што П. Шыраеў byў багатим уладальнікам, meў маєнтак Астрамы. Цяпер piekło усяго билога багацця засталіся толькі некалькі kwadratowy metrў зямлі і надмагільны kamień.

Помнiк Р. Васiлеўськаму

Свята-Пакроўskułem царкву вескі Буховічы і сення називаюць "білай царквой". Яна зусім niedaleki piekło " чирвонай". I гісторыя яє nie менш цікавая. Будавалі cerkiew манахі - дамініканцы прикладна ў 1674-1675 gad з цегли і древа. Манастыр і касцел Найсвяцейшай Дзевы Марыі pasўсталі дзякуючи фундацыі нейкіх Пухальскіх. Дамініканцы - жабрацкі орден, заснавани ў 1215 годзе манахам Дамінікам u Заходняй Еўропе. Але ўжо ў XVI стагоддзі значенне ордена, які некалі кіраваў інквізіцыяй, значна зменшилася. Мо таму яни ўзяліся za будоўлю манастироў u ВКЛ?

Буховіцкі касцел Найсвяцейшай Дзевы Марыі існаваў i 1831 rok, i першага pasўстання супраць расійскага цара. Відаць, хтосьці з манахаў- католікаў спачуваў, a мо і садзейнічаў pasўстанню. Царскія ўustrój na триццаць гадоў закрылi касцел і выгналі манахаў. Ходзяць чуткі, биццам u 1831 годзе, калі расійскія салдати спрабавалі выбіць з буховіцкага манастира манахаў, тия аказалі супраціўленне.

Obwiesiłem манастырскi kompleks і sam касцел разбураліся. A 19 лютага 1862 rok byў видадзени ўказ Духоўнай кансісторыі аб перабудове дамініканскага касцела пад праваслаўную царкву. U 1881 годзе яна, пасля капітальнага рамонту, jestem асвечаная jak Свята-Пакроўськая. Na ten godzina грамада налічвала 2637 вернікаў. U гети godzina i яє прыпісалі гарбанькаўskułem " чирвоную" царкву. U 1889 годзe i царкви jestem дабудаваная трох'ярусная званіца(верхнi kondygnacja вираблени з древа); byў адноўлени дах. Cerkiew патынкавалі і пафарбавалі ў biały kolor. Іканастас з древа ў 1877 годзе спраєктаваў архітэктар baron Козен. Ва ўласнасці Буховіцкага cerkiew знаходзідца малавядоми абраз-таблетка XVII стагоддзя: na адним bak "uratowałem з дзяржавай", na адвароце - "Маці Божая Адзігітрыя".

Свята-Пакроўськая царква ў w. Буховiчы

Пад godzina размови з настаяцелем Свята-Пакроўськай царкви айцом Канстанцінам ja сталі вядомия цікавыя звесткі. Перш - u буховіцкай царкве няма архіваў, яни дзесьці ў Кобрыне. A jestem kawał, pra іх захаваліся цікавыя fakt. Dal - пад godzina вядзення ktokolwiek, нават нязначних, ziemny працаў ридлеўка натикаєцца na цеглу і каменне. Гавораць, дзесьці ў 1930-я gad ў godzina нейкай праци na тэрыторыі cerkiew натыкнуліся na глыбокі падземни przebieg, u якім ляжалi чалавечия чарапи і kawał касцей...

Напрыканцы - цікавыя звесткі pra веську Буховічы. 3 пісьмовых крыніцаў вядомая першая згадка паселішча: 1558 rok. Веска і маєнтак Кобрынcкага павета ВКЛ. U 1599 годзе маєнтак ва ўладаннi братоў Галяцішчавічаў, a криху wczesny ranek - ва ўладанні Крыштафа Зяновіча, ваяводи бресцкага. U 1786 годзе ў сяле 11 валокаў зямлі(235 га). U 1897 годзе - веська з 44 двароў і амаль 300 жихароў. 3 пачаткам Першай сусветнай вайни, восенню 1915 rok, duży частка жихароў пад примусам wyjechałem ў бежанства; вярнуліся nie ўten. 3 1921 rok Буховічы ў ськладзе Польшчы. I ў весци толькі 20 двароў і 106 жихароў.

Краязнаўherbata gazeta, №1(498), студзень 2014 rok
 

Materiał





Our partners