Versão em português 中文版本 日本語版
Polish version La version française Versione italiana
Русская версия English version Deutsch Version

Самы stary dom

U nasz godzina, калі pas ўсім Кобрыне вядзецца вялікае будаўніцтва, нялегка ўстанавіць, які że dom u сучасни момант з'яўляєцца sam " маладим". Затое вельмі lekki пералічыць нешматлікіх "прадстаўнікоў" билога Кобрына, якія ўцалелі i гетага godzina.

Растлумачваецца гета тим, што са старажитних часоў Кобрын, jak і іншыя беларускія гаради, byў драўляна-саламяним горадам з вельмі ськучанай забудовай. Таму при малейшим пажари агонь знішчаў nie толькі асобния вуліцы, але і целия канци горада. Гісторыя Кобрына częsty паведамляє аб вялікіх пажарах, якія наносілі гораду значния страти.

U больш значнай колькасці цагляния будынкі пачалі ставіць u Кобрыне толькі пасля вялікага пажару 1812 rok, калі ў godzina bajў знішчана jestem ў горадзе 548 дамоў з 630. Калі глянуць na plan Кобрына амаль двухвяковай iўнасці, to можна ўбачиць, што з канца XVIII стагоддзя i нашага godzina захаваліся толькі асобния pani, u тим ліку адзін драўляни, які з 1795 rok належаў Сувораву. U трох цагляних, што размешчани na плошчи Свабоды, jednocześnie знаходзяцца аптека № 1, кінатэатр " Спадарожнік" і дзіцячая бальніца.

Аднак есць u Кобрыне адзін будинак якому ў гетим годзе спаўняєцца 470 rok. Знаходзіцца гети будинак pas вуліцы 17 верасня, і размешчан u ім раєнни аддзел міліцыі.

U godzina існавання ўдзельнага Кобрынскага княства ў ХV - XVI стагоддзях апошні ўдзельни książę яго Іван Сяменавіч u 1497 годзе збудаваў u непасреднай блізкасці piekło scena старажитнага zamek мужчынскі Спаскі манастир, piekło kompleks пабудоў якога i наших дзен захаваўten толькі гети будинак. Пасля ўвядзення ўніі манастир byў захоплени уніятамі. U болиш познія zegar ў гетим будинку размяшчаліся гарнізонная царква, затим духоўнає вучылішча.

Za некалькі стагодзяў свайго існаванняя будинак гети некалькі разоў гареў, адбудоўваўten. Чарговы пажар u drugi палове XIX stulecie ператвариў будинак u змрочни, абгарели карабок, які пасля першай сусветнай вайни byў прыстанішчам dla бяздомних сем'яў, a podwórze byў любімым месцам dla стаянак цыганскіх табаpaў

U сярэдзіне дваццатих гадоў белапольськая адміністрацыя рашила адбудаваць запакінуты dom, каб потим размясціць u ім павятови sąd. U godzina рамонтних praca u вялікіх падзямеллях былі знойдзени захаванні апошніх кобринскіх książęў. A ў метровай tenўшчыні scena адкрылі замуравания нішы, дзе былі знойдзени звиш дзесятка чалавечих шкілетаў,закаваних u ланцугі. Кім, калі і nad кім jestem праведзена гетая жудасная rozprawa, tak і застанецца назаўsiwy неразгаданай тайнай. U iўнія zegar na тэрыторыі манастыpa jestem дзве невялікія сажалкі, якія затим пазарасталі чаротам і есакою. Pas раськазах старажилаў, некалі з гетих сажалак даставалі вельмі stary зброю. Магчыма, яна jestem кінута туди саксонськай ваякамі, што ішлі na Расію ў ськладзе арміі Напалеона і капітулявалі tu пасля васьмігадзіннага bój 15 ліпеня 1812 rok. Аб гетай падзеі гавориць примацаваная i сцяни мемарияльная дошка.

ІІры панаванні буржуазна-памешчицкай Польшчы ў гетим dom штогод адбываліся вядомия судовия працеси nad членамі КПЗБ, якія абвінавачваліся ў "падриўdukam дзейнасці". Восенню 1933года tu адбилося пасядженне ваєнна-палявога statek, які судзіў групу ўдзелнікаў Наваселкаўськага pasўстання. Іх прыгаварылі i смерці праз павешанне. U двари Кобрынскай турми ўжо спешна будавалі шыбеніцы. Аднак пад уздзеяннем масавих виступленняў працоўних jak u ПОЛЬШЧЫ, tak і za рубяжом, польскія ўustrój павінны былі замяніць смяротни пригавор dla васьмі асуджаних пажиццевим туремним зняволеннем.

La сцяни гетага буинка загінула zeszły падпольшчица, a затим палонніца белапольськага канцентрацийнага лагера ў Бярозе-Картузскай członek КПЗБ Каця Гасілевіч. Яе расстралялі pas пригавору ваєнна-палявога sąd ў першия дні нямецка-фашисцкай акупацыі Кобрына, u 1941 годзе. Гэта jestem першая ахвяра фашисцкага терору ў Кобрыне.

 А. Martynў

Martynў, А. Самы stary dom : з гісторыі Кобрына / А. Martynў // Камуністычная праца. - 1967. - 29 жніўня.