Versão em português 中文版本 日本語版
Polish version La version française Versione italiana
Русская версия English version Deutsch Version

Рэха рэвалюцыі ў Кобрыне

Адышлі ў гісторыю падзеі тих дзен. Але і сення яни nie менш дікавыя dla my, і сення my ўважліва, з інтарэсам читаєм успаміны іх удзельнікаў, слухаєм раськази сведак.

Ефрасіння Нікіцічна Худасава, жихарка нашага горада, ветеран праци, jestem сведкай падзей, што разгарнуліся ў Кобрыне ў 1905-1907 gad, таго реха, што даляцела i заходніх ускраін. - u 1904 годзе, - успамінае яна, - ja служила хатняй работніцай u сакратара кобринськай паліцыі Хвядковіча. Паліцэйскі ўчастак размяшчаўten tam, дзе цяпер кінатэатр. Хвядковіч жиў при ўчастку.

U Кобрыне jestem неспакойна. U godzina руська-японськай вайни tu сабралася многа запаснікаў з усяго уєзда. Яны пілі, учынялі пагроми. Неяк u горадзе ўспихнуў пажар, які хутка знішчыў obwiesiłem центр, гандльовия rada і Пінскую,(цяпер Першамайскую) вуліцу аж i касцела. Пасля пажару паліцыя перасялілася na Брэсцкую вуліцу,(цяпер Савецкую) u dom, што насупраць zeszły турми.

U 1905 годзе, u godzina другога zestaw запаснікаў u армію, u Кобрыне зноў jestem неспакойна. Вялікі натоўп моладзі з чырвонымі сцягамі, з песнямі прийшоў грамідь паліцэйскі ўчастак. U вокни ўчастка паляцелі каменні. Dla навядзення парадку з koszary jestem выклікана kompania салдат. Салдаты прыкладамі і штыкамі разагналі деманстрантаў.

Nieўzabawa паліцыя паведаміла спраўніку Лукіну, што ў sala Фрэйднаса(цяпер будинак майстэрні КБА na вуглу вуліц Кастрычніцкай і Інтэрнацыя- нальнай) людзі сабраліся na ревалюцийни мітынг. Зноў былі выкліканы войскі. Лукін na чале салдат пайшоў разганяць сабраўшихся. Нехта з присутних u sala выхапіў з ręka Лукіна шаблю і паламаў яє. Тады салдати сталі жорстка біць деманстрантаў, ариштоўваць іх. Многія з удзельнікаў wschód вимушани былі выбірацца з будинка праз вокни.

Na падзеі ў Кобрыне адгукнуліся жихари весак, якія выступалі супраць памешчикаў. Найбольш aktўних ариштоўвалі і прысылалі ў Кобрын. Частку з іх накіроўвалі ў мясцовую турму, a некаторих, найбольш " небяспечних" na myślenie ўustrój, адпраўлялі ў gubernialny турму ў Гродна.

Шырока stoў вядоми эпізод. што адбиўten ў турме перад адпраўкай адной партыі зняволених. Адзін з вязняў ciosў Лукіна чайнікам. Перапалоханае starszyzna аддало каманду закоўваць ариштаваних u наручнікі, u турме загучалі ревалюцийния песні.

Nie супакойвалася веська. Сяляне падпальвалі маенткі памешчикаў. Толькі ў Кобрынскім павеце ў 1905 годзе ўспихнула 132 пажари. Памешчыкі жорстка распраўляліся з сялянамі. Але яни nie здаваліся. Chwaląc народнага gniew расла, pasўстанні ўспыхвалі адно za другім.

 А. Martynў

Martynў, А. Рэха рэвалюцыі ў Кобрыне : i 70-годдзя першай руськай рэвалюцыі / А. Martynў // Камунічтычная праца. - 1975. - 4 снежня. - С. 4.