Versão em português 中文版本 日本語版
Polish version La version française Versione italiana
Русская версия English version Deutsch Version

Artykuł O mieście Kobryń: 1917 - 1941

U gad грамадзянськай вайни і ваєннай інтэрвенцыі

Kobryń → materiał o Rejon kobryński → artykuł O mieście Kobryń

Першая сусветная вайна ўзмацніла ревалюцийную aktўнасць naród. U luty 1917 r. jestem скінута царськає самадзяржаўе. Партыя бальшавікоў узяла kurs na сацыялістычную ревалюцию. Многія з кобрынскіх бежанцаў былі сведкамі таго, jak развіваліся падзеі piekło лютага i кастрычніка, некатория ўдзельнічалі ў іх. Перамога Кастрычніцкага ўзброєнага pasўстання 1917 r. u Петраградзе, Дэкрэт аб міры і прапанова Савецкага ўrada спыніць вайну пасялілі ў іх надзею na хуткає вяртанне дадому.

3 сакавіка 1918 r. u Брэст- Літоўську byў падпісаны Брэсцкі мір з Германіяй. Паводле ўмоў дагавора заходняя і центральная часткі Беларусі трапілі пад уладу германскіх акупантаў. Сярод мірных умоў адна асабліва хвалявала бежанцаў - ім дазвалялася вярнуцца ў родния мясціны.

Загад Кобрынскага павятовага ВРК

Вярталіся nie толькі з усходу, але і з захаду, з германськага палону. U ліку перших мікалаеўскіх салдат u Ілаўskułem воласць Кобрынскага павета вярнуліся І.Жаваранак і М.Шыманскі. A ў воласці па-ранейшаму гаспадариў памешчик Шэмет, якому спрыялі акупанти. Жыхары Ілаўська і суседніх весак, якія iўlecz цярпелі piekło памешчика, пацягнуліся i сялян-вайськоўцаў. Jestem вирашана ствариць партызанскі атрад. Жаваранак і Шыманскі наладзілі сувязь

3 падпольнай арганізацыяй РКП(б), якая ўзнікла ў Кобрыне ў верасні 1918 r. u яє magazyn уваходзілі В.Д.Міцкевіч(сакратар), Е.Бартэнбаўm, Г.Панцэль, Д.Ляўчук. Падполынчыкам удалося даставіць u Дзеткавіцкі las, дзе знаходзіліся партизани, зброю і боєприпаси, nielegalny літаратуру. Nieўzabawa jestem праведзена першая аперация - rozgromiony маєнтак Шэмета. Памешчык спрабаваў уцячи, але nie пазбеглі kara ні ен sam, ні яго паслугачи- гайдукі. Аднак na наступни дзень сюди прыбылі карнікі. Niemiec схапілі партизан М.Шыманскага, Д.Сакалюка і М.Аўдзеюка, якія nieўzabawa былі расстраляни. Гэта былі першия змагари za савецкую ўustrój, што загінулі na кобринськай зямлі.

Партызанскі атрад пад камандаваннем Івана Жаваранка перабазіраваўten ў раєн w. Смалярня і працягваў барацьбу. Кобрынская арганізацыя павялічылася za кошт nowy падполипчикаў: Н.Курэшы, Ф.Качанка, С.Куляша і інш. Пачалі стварацца падпольния ячэйкі ў бліжэйшых веськах. U Наваселках сфарміравалі партызанскі атрад брати Сахарчукі.

U luty 1919 r. кобринськає падполле приняло рашенне вызваліць з турми заложнікаў. Напад рыхтавалі Д.Ляўчук і Г.Панцэль. Аднак гетия plan nie былі ажиццеўлени. 10 лютага 1919 r. нямецкіх акупантаў змянілі легіянеры Ю.Пілсудскага. Гарнізон u горадзе павялічыўten, узмацнілася ахова турми, пачаліся аришти. U bok w. Смалярня накіравалася карная експедиция. Гарадскія падполыпчыкі nie паспелі папярэдзіць партизан, і тия апынуліся ў акружэнні. Загінулі 17 чалавек, толькі некалькім удалося виратавацца. Сярод тих, хто prarówўten, byў і І.Жаваранак. Ен перайшоў граніцу Савецкай Расіі і пазней удзельнічаў tam u грамадзянськай вайне. Падпольнай арганізацыі горада ўдалося пазбегнуць prawał.

U сакавіку 1920 r. польскія войскі пачалі новає nadejście. Праз Кобрын u bok Пінска częsty ішлі цягнікі з войскамі і ўзбраєннем, a wstecz - са збожжам і живелай. Падполынчыкі вырашылі вывесці са buduję гету магістраль. В.Д.Міцкевіч, які працаваў na станцыі, даручиў стрэлачніку С.Куляшу арганізаваць крушенне цягнікоў. Выбраўши зручни момант, С.Кулеш накіраваў цяжка гружани састаў, які ішоў poўним

przebieg з пінскага bok, na ваєнни еталон, што выходзіў з Кобрына. U выніку крушення ўwszystek пуць byў zawalony вагонамі. Na front, дзе рихтавалася nadejście, nie трапілі гармати, aўтамашини і пантони, a збожжа і живела засталіся na месци. Падполынчык- стрэлачнік паспяхова вибраўten з горада пад чужим прозвішчам(пашпартам яго забяспечылі загадзя). Гэта дыверсія напалохала паліцыю і kontrwywiad, былі ариштавани амаль wąs чыгуначнікі, але з-за адсутнасці доказаў іх хутка выпусцілі.

U чэрвені 1920 r. пачалося контрнаступленіє Чырвонай арміі, a 30 ліпеня byў визвалени Кобрын. Адступленне праціўніка прикриваў браняпоєзд. Яго куляметния чэргі скасілі rozżarzając w. Паляцічы ўзвод стралкоў-чирвонаармейцаў. Ha іх брацкай магіле ў nasz godzina pastaўлени абеліск.

31 ліпеня 1920 r. u горадзе ўзнік павятови ваєнна-ревалюцийни камітэт(ВРК) - перши organ савецкай улади na кобринськай зямлі. Яго старшиней stoў Paweł Яфрэмавіч Харашылаў, камандзір адной з чирвоних часцей, якія вызвалялі Кобрын. П.Я.Харашылаў - кадрави ваєнни, пазней удзельнічаў u Вялікай Айчыннай вайне, якую закончиў u званні генерал-маєра. U magazyn ВРК увайшлі таксама Е.Бартэнбаўm, snopў і lodoszreńўнік У.Карліцкі(сакратар). Рэўkto размясціўten ў будинку билога казначейства na bańkaўськай(Замкавай) плошчи, дзе пазней знаходзілася музичная szkoła. U сваім першим загадзе piekło 31 ліпеня 1920 r. реўkto абвясціў, што ўten pasўната ўustrój ў горадзе і павеце пераходзіць i часовага ваєнна-ревалюцийнага камітэта. Гэта адпавядала Палажэнню piekło 24 кастрычніка 1919 r., падпісанаму У.І.Леніным, паводле якога такія камітэты ствараліся na godzina, што папярэднічаў вибарам u мясцовия Саветы. A пакуль усімі справамі ў горадзе займаліся аддзели ВРК: ваєнни, працоўни, сацияльнага забеспячення, народнай адукацыі і ахови здароўja, харчови, зямельни.

U першия дні дзейнасці ВРК jestem арганізавана павятова-гарадськая міліцыя, якую ўзначаліў Ф.І.Федасюк, били падпольшчик. Камуністы - падпольшчыкі занялі і іншыя адказния пасади ў горадзе. Н.Курэша і П.Курэша сталі ваеннымі камендантамі, П.І.Федасюк кіраваў працай павятовага аддзялення губчека, u magazyn якога ўвайшлі таксама Д.Ляўчук, Г.Панцэль і будучи пает Дз.Фалькоўскі. Галоўнає месца ў іх рабоце займала дапамога Чырвонай арміі, якая працягвала наступаць na захад.

9 жніўня 1920 r. реўkto абавязаў wąs працоўнає насельніцтва горада виканаць zadanie pas пераабсталяванні вузкай чигуначнай каляіны ў широкую piekło Кобрына i Гарадца і dal na Драгічын. U видадзеним з гетай нагоди загадзе гаварилася : "...Чырвонаму воіну і front неабходна правільнае і регулярнає забеспяченне, неабходна аблегчиць яго пакути, якія ен церпіць з-за адсутнасці руху паяздоў. Рабочым і сялянам Чырвонага Кобрына неабходна звязацца са сваім кіраўніком - Савецкай Рэспублікай. Na чигуначнай станцыі Чырвонага Кобрына павінны биць чутни грукат і свіст паравоза.".

Гэтай важнай працай кіраваў начальнік станцыі В.Д.Міцкевіч - ten сами, што ў gad акупацыі арганізаваў tu дыверсію. U хуткім godzina з Пінска прибиў перши цягнік з ваєннай амуніцыяй. Аднак u заходнім напрамку широкую каляіну паспелі давесці толькі i станцыі Жабінка.

                                  П. Я. Харашылаў                                                                                            У. К. Карлiцкi

ВРК праводзіў нарихтоўку charczoў, галоўним чинам арганізоўваў збор ураджаю ў маєнтках памешчикаў, якія ўцяклі za Bug. Прадукты і furaż харчаддзел камітэта размяркоўваў pas dwa адрасах: Чырвоная армія і незаможнає насельніцтва, асабліва бежанци. Wąs приватния млини, хлебапякарні і іншыя прадприємстви працавалі пад кантролем реўprzecinek.

U першия дні савецкай улади byў аб'яўлени призиў u Чырвоную армію. Многія з неваєннаабавязаних ішлі добраахвотнікамі, дапамагалі ў абозах. Вялася aktўная барацьба з контрревалюцияй, бандитизмам. Рэалізоўваліся мераприємстви pas нармалізацыі ўмоў жицця насельніцтва. З' явіліся першия народния бібліятэкі, чытальні і klub. Kawał спраў stanąłem ў работнікаў асвети: треба jestem арганізаваць працу szkoła na nowy пачатках, ахапіць навучаннем максімальную колькасць дзяцей і падлеткаў. Яшчэ большия задачи стаялі перад зямельним аддзелам u сувязі з пераразмеркаваннем зямель і ўгоддзяў u павеце сярод сялянства. Аднак, na żal, wąs гета nie ўдалося ажыццявіць.

U сярэдзіне жніўня i жихароў Кобрыншчыны сталі даходзіць тривожния чуткі pra няўдачи na Заходнім фронце, pra адступленне Чырвонай арміі. U канци жніўня 1920 r. Кобрынскі реўkto развітаўten са сваім старшиней П.Я.Харашылавым, якога тэрмінова адклікалі na front. ВРК працягваў напружаную praca ў горадзе і павеце, але з skórny dzień wąs болин адчувалася набліжэнне ваєннай пагрози. 13 верасня Чырвоная армія пакінула Кобрын. Рэўkto пераєхаў u Драгічын і пакуль яшче виконваў pal функцыі na niezajęty териториях павета. Аднак nieўzabawa давялося эвакуіравацца ў Homel. Tu 17 кастрычніка 1920 r. Кобрынскі ваєнна-ревалюцийни камітэт, перши organ савецкай улади ў горадзе, byў ськасавани.

Н. М. Пліско

Materiał o Rejon kobryński

Wniosłem swój wkład do odtworzenie historia Rejon kobryński. Jeśli u wy jestem ciekawy materiał - podzieliłem się z my: admin@ikobrin.ru

Komentarz


Nazwa płeć

Poszukiwanie





Our partners