Марчук Nina Córka Grzegorza

Нядаўna, яшче raz праходзячи pas stary кобрынскіх могілках, што непадалеку piekło кансервавага zakład, na магільным камені ja прачитала: "Антоній Андраноўскі, памер u 1887 r. ва ўзросце 73 гадоў" (na польськай мове).

Гэта że магіла бацькі нашага krajan з-пад Кобрына Юзэфата Iпаліта Андраноўськага, pasўстанца 1863 rok, які памер u 1905 годзе ў Сібіры, але пахавани ў Кобрыне. Але дзе? Магчыма, las пасприяє даведацца і pra гета.

Las перши
U весци Андронава(сення пригарад Кобрына) u 1841 годзе ў tu' і небагатага мясцовага шляхціца Антонія Андраноўськага нарадзіўten syn. Імя jama далі Юзэфат Іпаліт. Ахрысцілі niemyўla ў адним з кобрынскіх касцелаў.

Na ten godzina u Андронава jestem rozżarzając 300 насельнікаў. Пры царкве jestem приходськая szkoła. Канечне, Юзэфат u гетую szkoła nie хадзіў. Першапачатковую адукацию ен атримаў w domu. Затым jestem вучоба ў Свіслачы і Warszawa.

Але, відаць, przyjemnieў i Радзімы Юзэфат адчуў rana, яшче w domu, u маєнтку свайго бацькі. Бо jak зразумець яго жаданне далучицца i антицарськага студзеньськага pasўстання 1863 rok. Юзэфату na ten godzina jestem 22 gad.

Za godzina знаходжання ў атрадзе, які сфарміраваўten ў my na Кобрыншчыне, Юзэфат Андраноўскі stoў даверанай асобай Р.Траўгута і прайшоў праз wąs выпрабаванні las raz з pasўстанцамі.

A na пачатку 1864 rok Ю.Андраноўскі з дзесяццю іншымі pasўстанцамі трапіў u палон. Rok трымалі яго ў гродзенськай турме. Затым адправілі ў пажиццевую wysyłka ў Сібір. Спачатку byў Бійск, дзе аселі rozżarzając 500 pasўстанцаў. Ю.Андраноўскі працаваў u судзе пісарам. Za працу атрымліваў pas шесць rubelў u miesiąc. Na ten godzina гетих грошай chapię na пражицце.

A праз чатири gad яго адправілі ў Tomsk. Tam ен byў касірам na вінакурным заводзе вядомага сібірскага багацея. Za dobry працу гаспадар павысіў Юзэфата i кіраўніка гаспадаркі. Яго прыкмеціла і гаспадарова dacza. З ona Ю.Андраноўскі ў 1875 годзе ажаніўten.

З цягам godzina nasz зямляк адкриў pal справу і sam stoў гаспадаром вінакурнага zakład і бровара ў Barnauł. A tu і царскі ўрад абвясціў pra амністыю pasўстанцам 1863-1864 гадоў. Выкарыстаўши магчимасць пабиваць na радзіме, Юзэфат u 1887 годзе приязджає ў Кобрын. І tak здарилася, што i свежай бацькавай магілы...

Яго наступния паездкі ў Кобрын былі ў 1892-м і 1895 gad. З сабою Андраноўскі pas чарзе kinkietў синоў. U адной з паєздак з ім byў syn Максіміліян. Гэта здарилася ў 1904 годзе. Яны тади купілі ў памешчика Штэра 4800 дзесяцін зямлі rozżarzając мястечка Гарадзец, што za 15 кіламетраў piekło Кобрына. Маентак meў назву Палагін. U тим годзе Ю.Андраноўскі нечакана захвареў. Падлячыўшися ў Warszawa, з syn адбиў u Barnauł. Аднак хвароба jestem смяротнай, і tam Ю.Андраноўскі ва ўзросце 64 гадоў памер.

Але перад смерцю ен паспеў скласці завяшчанне, ахвяруючи гроши na пабудову каталіцкага сабора ў Barnauł і na збудаванне часткі касцела Успення praświęty Дзевы Марыі ў Кобрыне. Тую частку назвалі "цярністи droga". І pas яго волі ягонає cały прывезлі ў Кобрын. Tu і пахавалі. Але дзе? Ніякіх звестак i гетага godzina няма. Есць толькі здагадкі.

Хутчэй za ўten ен знайшоў wieczny притулак na stary гарадскіх могілках, што паміж касцелам і царквой na цяперашняй Першамайскай вуліцы.

Некалькі радкоў pra гети кобрынскі некропаль. Ніхто ўжо nie ведає яго гісторыі. Яшчэ ў 1920-х gad tu jestem ўten дагледжана nie горш, чим na могілках Сэн-Жэнеўе де Буа ў Парыжы ці na Ваганькаўскіх u Маскве. Ды баі чирвонаармейцаў і белапалякаў пакінулі my сляди незразумелай помсти wandalў u будзенаўках(са слоў відавочцаў).

Drugi chwaląc niewolnikўніцтва і разбуренняў пачалася ў 1939 годзе. Паціху пачалі знікаць мармуровия анели з магіл, раскопваліся і самі магілы(шукалі золата). Wąs гета barbarzyńca сыходзіла з ręka.

A dal - ból. Спачатку - акупация, a пасля вайни праз дарогу былі збудавани koszary dla салдат і гаражи dla aўтамашин. Тады капалі ўжо bez сораму. І, відаць, знаходзілі каштоўнасці. Бо пазней чорнашукальнікі арудавалі tu ридлеўкамі i 90-х гадоў мінулага стагоддзя. І толькі ў 1990-я gad з ведама ўustrój былі видзелени сродкі na захаванне pasўразбуранага. Могілкі агарадзілі высокім tratwa, параскіданыя косці сабралі і пахавалі.

Вельмі сімвалічна наступнає: калі стаць побач з ktokolwiek магільным каменем, to з аднаго bok бачни krzyż праваслаўнай царкви, a з другога - вежа касцела. Паміж дзвюма святынямі пахавани дзеці аднаго Хрыста.

Пахаваны. Nie, былі пахавани. Сення tam pas rozżarzany пустазелле. Praўtak, хмизняк криху высеклі. Відаць, oto ніхто nie знойдзе магілу малодшага Андраноўськага.

Хоць цуди биваюць!

Жадаючы знайсці спачин na Радзіме, nasz bohater дбаў і pra памяць. Dumaў правільна! Злачынна рабілі тия, хто рабаваў магілы, nie баючися kara Боскай.

Las другі
Аднак wróciłem i Андраноўскіх. I syn Юзэфата - Максіміліяна. Вышэйшую адукацию ен атримаў u Кракаве. U godzina Першай сусветнай вайни ўзначальваў Сібірска - Польскі bank u Tomsk. Кастрычніцкую ревалюцию nie приняў. Жыў u Warszawa.

U 1922 годзе приязджаў u swój маєнтак Палагін, што rozżarzając Гарадца. Але ўбачиў tam wąs разбураним. U гетих мясцінах ішлі баі белапалякаў з чырвонаармейцамі. Пазней ен тия землі прадаў.

Апошні яго приєзд і сення помняць старажили з Гарадца(В.М.Чэрчук - били lodoszreńўнік). Асабліва запомніліся ягония риси твару. Відаць, кроў маці - сібірачкі jestem мацнейшая za шляхецкую кроў славяніна Андраноўськага ...

Ніна Марчук, gazeta "ludowy Воля", 30.08.2013

• З rodzaj Андраноўскіх
• Казімір Лышчынскі
• Жыцце i смерць Станiслава aўgęsty Панятоўськага
• Кобрынскія карані " kodak"
• Лагішынскі зямельни bunt
• Jak "muchaўци" чэкістам памагалі
• Jak пiнскiя балоти выратавалi Расiю
• Wróciłem wstecz