Versão em português 中文版本 日本語版
Polish version La version française Versione italiana
Русская версия English version Deutsch Version

Artykuł O mieście Kobryń: w składzie rosyjski imperium

1905 rok na Кобрыншчыне

Kobryń → materiał o Rejon kobryński → artykuł O mieście Kobryń

Пачатак XX st. nie абяцаў асаблівых перамен u жыцці Кобрына. Tu nie збіраліся будаваць буйния прадприємстви ці памнажаць колькасць szkoła dla naród.

Затое carski адміністрацыя dałem гораду пеўнає ваєннає значенне, ператвариўши яго ў bujny мабілізацыйны punkt. U godzina руська-японськай вайни 1904 - 1905 гг. u Кобрыне фарміравалася значная колькасць часцей, якія потим адпраўляліся ў Маньчжурыю. A ў хуткім godzina з усходу сталі прыходзіць бязрадасния весткі. Аднак яшче больш узрушила жихароў кривавая rozprawa 9 студзеня 1905 r. na Дварцовай плошчи ў Пецярбургу. I вось na кобрынскіх вуліцах з' явіліся першия дэманстрацыі пратесту. Пачыналася ревалюция.

Артыкул pra Кобрынскi павет. Друкуецца pas кн.: Столпянский Н. dziewięć губерней западно-русського kraj. СПб., 1866. С. 59-60

Мясцовыя ўustrój разлічвалі na дапамогу раськватараваних u Кобрыне вайськових падраздзяленняў. Але нават u "навядзенні парадку" ўдзельнічалі толькі паліцэйскія, сярод салдат назіралася хваляванне. U koszary з' явіліся лістоўкі, якія распаўсюджвала РСДРП. Асаблівую aktўнасць праяўлялі призиўнікі старейших узростаў, якія размяшчаліся ў маєнтку " Губерня". 21 ліпеня 1905 r. яни przyjazny ustrój накіраваліся ў горад, дзе ў гети godzina na Рыначнай плошчи сабралася kawał гараджан і сялян з навакольних весак, што прыехалі wczesny ranek na targ. Мітынгоўци запоўнілі ўwszystek гарадскі центр, скандзіравалі: "dałemў цара"!. Паліцыя беспаспяхова спрабавала разагнаць удзельнікаў мітынгу, ona далі przyjazny адпор і прымусілі i ўцекаў. Тым zegar сюди ўжо накіроўваліся карния сілы, na pasta прыбылі ўрадавия войскі. 17 кастрычніка 1905 r., калі вийшаў царскі маніфест, Кобрын зноў byў ахоплени дэманстрацыямі. U адказ na абяцанне ўjaўних свабод людзі выйшлі з чырвонымі сцягамі і лозунгамі: "dałemў самадзяржаўе"!. Pas Ратненскай вуліцы деманстранти рушылі i " Губерні", спадзеючися na падтримку призиўнікоў. Але tu іх oto чакалі казакі, якія пусцілі ў przebieg нагайкі і шашкі.

 Рэкламны лiсток приватнай фатаграфii

Яшчэ lato 1905 r. na кобринськай станцыі ўтварилася аддзяленне Усерасійскага чигуначнага саюза na чале з камітэтам, абраним мясцовымі рабочымі. U magazyn камітэта ўвайшлі К.А.Кандрацьеў (старшиня), Я.М.Скаркоўскі, І.А.Грышко, Я.К.Гаазе, Н.Багатко. Чыгуначнікі арганізавалі баявую дружину, якая ўзброілася жалезнымі пікамі, вырабленымі tu жа, u майстэрні. Камітэтчыкі праводзілі мітынгі, na якіх вистаўляліся палітычныя патрабаванні, наладжвалі цесную сувязь з іншымі забастовачнымі камітэтамі. A ў кастрычніку 1905 r. яни przyjazny ўключыліся ў агульнарасійскую забастоўку чыгуначнікаў. Яе na Палескіх чигунках u хуткім godzina падтрымалі і паштова-телеграфния служачия Кобрына, потим lodoszreńўнікі гарадскіх вучылішчаў і сельскіх szkoła. Баставалі і многія дробния прадприємстви горада.

12 снежня 1905 r., калі ў далекай Маскве разгортваліся баі na Чырвонай Прэсні, з Гродна na адрас віленскага генерал-губернатара паляцела тривожная телеграма : "...з причини забастоўкі палескіх чыгуначнікаў Кобрынскі павет зусім адрезани ў сенсе шляхоў зносін". Гэта азначала, што карнікі nie могуць дабрацца i мяцежнага горада і патрабуюцца тэрміновыя zachód. Праз 2 дні ў адносінах i павета jestem викаристана "Палажэнне аб узмоцненай ахове" тэрмінам na адзін rok. Атрымаўши poўную свабоду дзеянняў dla падаўлення ўсіх іншадумцаў, паліцэйскія ўustrój Кобрына na чале са спраўнікам Лукіным iglica ўзяліся za справу. U выніку адбилася жорсткая rozprawa з удзельнікамі мітынгу, якія сабраліся ў сінематографе(róg сучасних вуліц Інтэрнацыянальнай і Кастрычніцкай).

Амаль obwiesiłem rok, пачинаючи з вясни, кобринськає niebo pas вечарах асвятлялася зарывамі блізкіх і далекіх пажараў. Гэта сяляне пускалі "чирвонага пеўня" - палілі маенткі памешчикаў. U 1905- 1906 гг. u павеце адбилося rozżarzając 200 адкритих виступленняў, некатория з іх выліліся ва ўзброєния сутычкі. U w. Моладава na дапамогу бастуючим sezonowy рабочим смалакурні памешчика Скірмунта прийшло rozżarzając 300 сялян. Яны спрабавалі вызваліць дзесяцярих ариштаваних, якіх жандари збіраліся канваіраваць u горад. Аднак памешчик выклікаў драгунскі szwadron. Сяляне dzielny адбіваліся piekło насядаўших з шашкамі dragonў, але мусілі адступіць.

Найбольшую вядомасць атрымалі падзеі ў Ілаўськай воласці, дзе жихари некалькіх весак вялі бязлітасную барацьбу з памешчикам Шэметам і яго гайдукамі. Na чале сялян стаялі К.Рачко і М.Нічыпарук, якія і распрацавалі plan дзеянняў. Pasўстанци ўзброіліся драбавікамі, віламі і самаробнымі пікамі, прыхапілі некалькі бутляў gaz і накіраваліся ў bok маєнтка. Але памешчик oto паспеў выклікаць kompania салдат. Выступленне jestem задушана, некатория завадатари схоплени.

Звесткі pra справи na Кобрыншчыне дайшлі i цара, які загадаў: "...Найвысачэйшым ukaz, дадзеним правячаму senat piekło 25 лістапада гетага rok, тэрмін дзеяння ўведзенага ў Пружанскім і Кобрынскім паветах "Палажэння аб узмоцненай ахове" прадоўжани i 8-га снежня 1908 rok". Вынікам неабмежаваних карних pasўнамоцтваў byў аришт u пачатку студзеня 1906 r. камітэта кобринськага аддзялення чигуначнага саюза. Палескія чыгункі адни з апошніх закончылі strajk. Былі ариштавани таксама арганізатары забастоўкі lodoszreńўнікаў. U некаторих з іх канфіскавалі екземпляри Праграмы РСДРП.
Падзеі 1905 r. na тэрыторыі Кобрынскага павета даюць падстави меркаваць, што tu дзейнічала нейкая група ці арганізацыя партыі. Дакументальных пацвярдженняў гетага nie захавалася, таму даводзіцца абапірацца na ўськосния докази. Напрыклад, na тоє, што ў недалекім Брэсце jestem моцная арганізацыя РСДРП, якая kreda нават pal падпольную друкарню. Магчыма, з ona былі звязани К.Рачко з Ілаўська, сельскія lodoszreńўнікі Я.Хведасюк з Кісялеўцаў і А.Каліноўскі з Ліпнікаў. Wąs яни вучыліся ў Віленскім універсітэце, адним з центраў ревалюцийнага руху. Цікавы і ten fakt, што з 1906 r. К.Рачко stoў lodoszreńўнічаць u w. Закросніца. Яго імя сустракаєцца na старонках gazeta " prawda" тих далекіх гадоў. 14 жніўня 1913 r. бальшавіцкая "północny prawda"(адна з legalny назваў gazeta) змясціла артикул lodoszreńўніка pra гаротнає становішча сялян Закросніцкай воласці Кобрынскага павета.

Мікалай Восіпавіч Ярацэвіч(справа) - урадженец r. Кобрына, перадапошні кобрынскі гарадскі галава(першає дзесяцігодцзе XX st., памер u 1912 r.). Злева яго brat - Варфаламей Восіпавіч, акцизни інспектар. Стаіць syn Мікалая Восіпавіча - Віктар, na ten godzina навученец Беластоцкай гімназіі, u чине паручика ўдзельнічаў u 1-й сусветнай вайне, пазней вучиўten ў Ленінградскім górski інстытуце імя Г.В.Пляханава, жиў na Валыні. Здымак 1907-1908 гг.

Н.М.Пліско.

Materiał o Rejon kobryński

Wniosłem swój wkład do odtworzenie historia Rejon kobryński. Jeśli u wy jestem ciekawy materiał - podzieliłem się z my: admin@ikobrin.ru

Komentarz


Nazwa płeć

Poszukiwanie





Our partners