Versão em português 中文版本 日本語版
Polish version La version française Versione italiana
Русская версия English version Deutsch Version

Turystyczny obiekt


Wieś городец
Колішні палацава-паркави kompleks. Мястэчка Гарадзец, паводле праци поль-ськага даследчика Марэка Газдава("Tag - torjum Dawnej Ziemi Brzeskiej"), упамі- наєцца ў летапісах з 1287 r. Належала i Кобрынскай эканоміі, размяшчалася nad Каралеўскім kanał(пасля 1846 r. kanał називаєцца Дняпроўська- Бугскі).


 

Rozżarzając 1465 r. кобрынскімі князямі tu jestem пабудавана Ільінская царква. Ката- ліцкая парафія ўзнікла ў Гарадцы raz з узвядзеннем касцела праз фундацию караля Уладзіслава IV.

U 1563 r. u Гарадцы jestem праведзена каралеўськая рэвізія, паводле якой уперши-ню з' явіліся запісы pra назви вуліц Гарад-ца(Кобрынская, Прышахоцкая, Пінская, gruszaўськая, Ілінская, bazarowy і інш.).

U 1586 r. Гарадзец перайшоў pas спадчи-не каральове Ганне Ягелончык, дачце кара-льови Боны і Жыгімонта I Старога. Ганна, jak і яє маці, jestem aktўнай і мэтанакіра- ванай u вырашэнні гаспадарчих і палітычных спраў, zamiatam рэфарматарскі duch. Каб стимуляваць развіцце рамяства, гандлю і ў целим усіх гаспадарак, nowy каральова 5 студзеня 1589 r. асабіста ўручила Кобры-ну і Гарадцу прывілей na prawo самакіра- вання (Магдэбургскае prawo). Але Гарадцу nie jestem дадзена prawo мець уласни магі- страт jak адміністрацыйны organ улади.

Касцел Дабравешчання Найсвяцейшай Дзевы Марыі ў w. Гарадзец. Фунда-ваны ў 1633 r. каралем Уладзіславам IV Вазай. U 1723 r. пабудавани драўляни 6а-рочны cerkiew, u 1865 - 1866 гг. - муравани, які 22 кастрычніка 1866 r. byў zabrany пад праваслаўную царкву, паколькі існуючая струхлела(апошні рамонт byў праведзени ў 1858 r.). Перабудову ажиццяўлялі ў 1871 r. архітэктары Чэкмасаў, Кадрунцаў і М.Барташэўскі. U 1918 r. вернути католі- кам.

Касцел(nie захаваўten), верагодна, byў узведзени ў "гатичним стилі". Byў вирашани адзіным прамавугольним аб'емам. Уяўlaў сабой 3-нефавую 2-вежавую базіліку з прамавугольнай апсідай і бакавымі сакрысціямі ў межах адзінай sala. Пры перабудове з front былі зняти 8-гранния шатровия вежи, nad центральним рызалітам узведзена 8-гранная namiotowy званіца, a nad дахам апсіды - 8-гранни шатрови bęben; пластика frontў набила харак-терную аркатуру, закамари, пілястравуюі панельную крапоўку. Іканастас створаниў 1867 r. паводле праєкта інжынера Кадрун-цава.

Праваслаўнає культаває будаўніцтва XIX - пачатку XX st. фінансавалася і стимулявалася дзяржаўнай skarb. Аднак, традицийна, значная частка сродкаў na будаўніцтва jak каталіцкіх, tak і праваслаўних cerkiewў паступала ў виглядзе ахвяра-ванняў. Праваслаўних cerkiewў jestem болин таму, што праваслаўнає насельніцтва дамі- nawalanie nad каталіцкім.

Напрыклад, праваслаўни манастир Святога Спаса ў Кобрыне byў пабудавани na сродкі апошняга кобринськага książę Івана Сяменавіча. Які пасля Брэсцкай царкоўнай уніі 1596 r. stoў уніяцкім і ў ім размясціўten базыльянскі орден.

Пацвярджэннем гетага fakt служиць і тоє, што сабор Аляксандра nieўськага ў Кобрыне byў пабудавани ў 1868 r. na сродкі часоваабавязаних сялян Кобрынскага павета і билога начальніка pasўночна-заходняга kraj hrabia М.М.Мураўева.

Бясспрэчным доказам з'яўляєцца і да-кумент, які знаходзіцца ў новай экспазіцыі Кобрынскага ваєнна- гістарычнага muzeum імя А.В.Суворава. Гэта падпісны ліст № 46020 na збор добраахвотних ахвяраванняў na будаўніцтва ў r. Кобрыне Гродзенскай губерні новай мураванай Сувораўськай Свята-Петра-паўлаўськай царкви. Толькі 1-я сусветная вайна перашкодзіла ажиццяўленню праєкта.

Католікі будавалі cerkiew виключна na ахвяраванні. Адным з прикладаў таго з'яўляєцца витримка з данясення міравога пасрэдніка гродзенськаму губернатару: "u видатках na будаўніцтва касцела ў w. kamień... сяляне римська- каталіцкага веравизнання ўдзельнічаюць ахвяраваннямі і падвозам будаўнічага материялу bez ськладання дамови". Ахвяраванне грошай na ўзвядзенне касцела ўten грамадой лічылася належнай і bógўгоднай справай. Ранейшы драўляни касцел u w. kamień традицийна byў zabrany пад царкву і ў 1873 r. нават набиў званіцу. Будаўніцтва новага касце-ла пачалося ў жніўні 1901 r.
U w. Ківацічы na месци сгареўkrok касцела ў 1939 r. jestem пабудавана капліца, якая існуе і цяпер.

Каталіцкія драўляния капліцы былі ў веськах Ілаўськ(Святога Казіміра) і Азяты, муравания - na могілках u Кобрыне, Астромічах, Паляцічах.

Informacja o городце
Вядома з XII ст., згадваецца ў 1142 г., у час княжацкіх міжусобіц. У 1286 г. ва-лынскі князь Уладзімір Васількавіч у духоўнай грамаце завяшчаў сваёй жонцы Вользе Раманаўне разам з г. Кобрынам і сяло Гарадзец. Пазней Гарадзец — горад у вотчынным уладанні князёў Кобрынскіх, з пачатку XVI ст. у ліку каралеўскіх «ста-ловых маёнткаў». У 1563 г. Гарадзец — горад і двор Кобрынскай эканоміі (з 1532), з 1566 г. у Брэсцкім ваяводстве ВКЛ. У горадзе iснавалi рынак, 5 вулiц, Прышыхоцкая, Пінская, Грушаўская, вуліца ўздоўж царквы), Ільінская царква (мела 2 вольныя валокі зямлі), звыш 193 гаспадарак (паводле даследаванняў Ю.А.Якімовіча, 205 двароў), прадмесце, агароды. У двары Гарадзецкім меліся ага-роды, 2 млыны, ахова. Воласць Гарадзецкага двара складалася з 2 войтаўстваў (даход ад воласці — 275 коп 11 грошаў). У 1589 г. каралева Ганна Ягелонка даравала гораду Магдэбургскае права без уласнага кіраван-ня: Гарадзец па ўсіх справах падпарадкоў-ваўся Кобрынскаму магістрату. У 1597 г. у горадзе 60 валок зямлі, з якіх 57 былі «наплаце», 1 належала войту, 2 — царкве; меліся рынак, Ільінская царква, дом святара, агароды, млыны, 5 піўных і 1 мядовая кар-чма. На тэрыторыі двара свіран, дом чэлядзі, кухня, пякарня, стайні, гумно, стадола. У 1618 г. горад налічваў 222 пляцы, з якіх збіралася даходу 218 коп і 13 грошаў. У 1633 г. дзейнічаў Гарадзецкі касцёл, для якога паводле ліста каралеўскага рэвізора Я.Валовіча былі адмераны 15 «аселых» і 3 «пустыя» валокі зямлі ў сяле Грушава. У 1742 г. Ільінская уніяцкая царква карыс-талася 2 вольнымі валокамі зямлі, у 1789 г. пад царквою лічылася 13 «вольных» пля-цаў. Пасля 1757 г. Гарадзец — мястэчка, цэнтр Гарадзецкага ключа (уваходзілі вёскі Асмаловічы, Вуглы, Грушава, Камень Каралеўскі, Худлін і Чалішчавічы). У 1784 г. апошні польскі кароль Станіслаў Аўгуст наведаў мястэчка па дарозе на Гродзенскі сейм. Адначасова кароль разам са світаю агледзеў пабудаваны Каралеўскі канал, праехаў па канале на спецыяльным боце 0,25 вярсты да другога шлюза. 3 1795 г. у складзе Расійскай імперыі, у Кобрынскім павеце, з 1801 г. Гродзенскай іуберні. У жніўні 1820 г. жыхары і сяляне мястэчка адмаўля-ліся вьпсонваць павіннасці на карысць свай-го ўладальніка. 24 жніўня ў Гарадзец прыбыў кобрынскі земскі спраўнік, была адпраўлена ваенная каманда ў 50 чалавек. У 1860 г. мяс-тэчка, 149 двароў, прыстань, да 1866 г. дзей-нічала каталіцкая парафія. У 1878 г. 1264 жыхары, паштовая станцыя; у 1876 г. у Гарадзец перавезена драўляная Свята-Ваз-нясенская царква з в. Камень-Шляхецкі (захавалася да нашага часу). У 1886 г. цэнтр Гарадзецкай воласці, 74 двары, 1331 жыхар, валасное праўленне, 2 царквы (у 1888 г. 2576 вернікаў), 2 сінагогі, школа, 4 крамы, 3 заезныя двары, 2 ветраныя млы-ны, піцейны дом. Каля мястэчка сыравар-ня, ветраны млын. У 1890 г. у мястэчку 822 дзесяціны зямлі. Маёнтак Гарадзец, уладан-не П.Штэра, 5800 дзесяцін зямлі (разам з 4 фальваркамі). У 1897 г. мястэчка, каля гандлёвага шляху Кобрын — Пінск, Палес-кай чыгункі, Дняпроўска-Бугскага канала; 279 двароў, 275 жылых дамоў, 1691 жыхар, 2 царквы, 2 яўрэйскія малітоўныя дамы, сінагога, народнае вучылішча (у 1889/90 навучальным годзе было 82 хлопчыкі, 20 дзяўчынак, у 1892/93 г. 89 хлопчыкаў, 17 дзяўчынак; у 1905/06 г. 185 хлопчыкаў, 15 дзяўчынак), валасное праўленне, мяшчан-ская ўправа, пошта, хлебазапасны магазін, 14 крам, 4 ветраныя млыны, 4 кузні, цагель-ны завод, 3 піцейныя дамы. У дзень Свя-той Тройцы праводзіліся кірмашы. Побач з мястэчкам знаходзіліся аднайменныя: маёнтак (пры чыгунцы), 7 двароў, 51 жы-хар; пасёлак (каля чыгуначнай станцыі), 6 жыхароў; дом і млын, 3 жыхары — ула-данні П.П.Штэра. Пры Дняпроўска-Бугскім канале існавала плаціна № 1 з ахоўным домам 2-го ўчастка Брэсцка-Літоўскага аддзялення Ковенскай акругі, 8 жыхароў. У 1905 г. у мястэчку 2949 жы-хароў, у маёнтку 22 жыхары, казённай плаціне — 7. 3 1921г.у складзе Полынчы, цэнтр гміны Кобрынскага павета Палеска-га ваяводства. Мястэчка і фальварак на-лічвалі 99 двароў, 688 жыхароў, чыгунач-ная станцыя Гарадзец — 10 двароў, 65 жы-хароў. У 1931 г. Гарадзецкая гміна налічва-ла 418 км2, 58 населеных пунктаў, 9500 жы-хароў. У 1932 г. у Гарадцы быў пабудава-ны Народны дом (мелася зала са сцэнай), пажарнае дэпо, з 1928 г. дзейнічала біблія-тэка (знаходзілася ў плябаніі), 611 кніг на польскай мове, 82 чытачы. 3 1939 г. у БССР, з 15.1.1940 г. у Антопальскім раёне Брэсц-кай вобласці, з 12.10.1940 г. цэнтр сельса-вета, з 8.8.1959 г. у Кобрынскім раёне. У 1940 г. мястэчка, 305 двароў, 1153 жыхары, 2 паравыя млыны, руская няпоўная сярэд-няя школа, фельчарскі пункт, хата-чыталь-ня, кааператыўная лаўка. У Гарадзецкі сельсавет уваходзілі 34 населеныя пункты (578 двароў, 2410 жыхароў). На 1.1.1999 г. вёска, 574 двары, 1461 жыхар, будынкі выканкома сельсавета і адміністрацыі калгаса-камбіната імя Дзяржынскага (у 1977 г. каля будынка ўстаноўлены бюст Ф.Э.Дзяржынскага), клуб, бальніца, кафэ, сярэдняя школа, дзіцячы сад, амбулаторыя, аптэка, бібліятэка, магазін.

Помнік архітэктуры - Свята-Вазня-сенская царква(1799).

Помнік na брацкай магіле 20 воінаў 12-й гвардзейськай стралковай дывізіі, ен ушаноўває таксама памяць 78 землякоў, якія загінулі ў барацьбе з гітлераўцамі ў 1941-1945 гг.
 

Kobryńкий rejon





Our partners