Artykuł O mieście Kobryń: ciekawy artykuł

Вякі, jak чорния чаўни
Праз нетри прапливаюць.
М.Башлакоў

Натхненне... Пачуцце, якоє ўпригожває skórny справу, дає магчимасць шчира виказаць pal пачуцці. Bez яго dowolny праца, фізічная ці разумовая, губляє pal привабнасць і емациянальнасць. Яно ўзнікае нечакана, калі нешта цябе асабліва цікавіць, хвалює, уражває. Ja знаєма гетає адчуванне, калі гатови кінуць wąs, каб займацца тим, што пакінула такі глыбокі адбітак u тваєй памяці. Таму ja бяруся za нейкую справу толькі тади, калі адчуваю, што ў мяне сапраўди атримаєцца яє виканаць. І, канешне, напісаць менавіта гетую працу ja таксама вирашила невипадкова.

Справа ў тим, што воляй las ў маіх ręka апинулася кніжка legendaў і паданняў. Ja пачала яє читаць і, прачитаўши некаторую частку, здзівілася: колькі есць цудаў na зямлі! Асабліва мяне зацікавіла надзвичай пригожая legenda pra dąb і сасну, што стаяць, абняўшися, pas дарозе ў Нясвіж. Гэтая legenda і stanąłem штуршком i напісання праци, якую wy jednocześnie бачице перад сабой.

Ja, канешне, дачитала кнігу i канца і, ведаєце, што ja zaўважила? Што legenda, змешчания ў ona, датычыліся толькі славутих гарадоў і добравядомих мясцін Беларусі. Ніводнай legenda pra Кобрын і навакольния вескі, na żal, u ona nie знайшлося. Тады ja зацікавілася гетай справай усур'ез і вирашила знайсці кніжку, дзе былі by сабрани legenda, u якіх апавядаєцца pra ўten, што існуе ў непасреднай блізкасці piekło my, кабринчан. І зноў расчараванне, бо ніводнага такога видання ja nie адшукала. Гэта мяне абурила, sam pas сабе ўзнікла питанне : няўжо ў my na Кобрыншчыне няма дзівосных legendaў, паданняў, павер'яў, што перадаюцца з пакалення ў пакаленне? І ja пачала збіраць материял pas крупінцы, skórny nowy legenda jestem вялікім здабиткам, бо ўten цяжей знайсці чалавека, які паведаў by табе таямнічыя згадкі мінулага. Але ja цверда паставіла перад сабой мету: даказаць, што нашия мясціны маюць багатає гістарычнае мінулае, якоє адлюстравана ў legenda і паданнях, a кабринчане шануюць і захоўваюць тоє, што "piekło прадзедаў спакон вякоў" ім засталося ў спадчину. Ja спадзяюся: ja ўдалося ажыццявіць pal zamysł, бо maj намаганні ўвасоблени ў гетай праци, skórny старонка якой дихає народнай памяццю.

Гэта цікава ведаць ...
Адгарнуўши падручнік pas беларуськай літаратуры dla восьмага класа, my знойдзем ў ім dwa, na перши погляд, звичайния паняцці. Складальнікі падручніка даводзяць i my, што legenda - "фальклорнає фантастичнає апавяданне, якоє видаєцца і ўспримаєцца, jak верагоднає, хоць яно і nie пацверджана гістарычнымі фактамі", a паданне - "вуснає апавяданне, u якім piekło імя сведкі або ўдзельніка падзей раськазваєцца pra розния незвичайния жиццевия з'яви, pra значния гістарычныя падзеі роднага kraj, pra ludowy bohaterў". Здаецца, што tu ськладанага? Wąs prosty і зразумела: u паданнях апісваюцца падзеі, што маюць гістарычнае абгрунтаванне, a legenda - ludowy фантазія, яни апавядаюць pra нереальнає, звишнатуральнає.

Але калі зазірнеш глибей, зразумєєш, што мяжа паміж двума гэтымі тэрмінамі cienki, виразна nie акресленая. Нават zaraza сярод навукоўцаў няма дастаткова дакладнага і признанага азначення legenda і падання, бо ў некаторих паданнях есць столькі фантастичних або гіпербалізаваных elementў, што цяжка павериць u верагоднасць апісаных падзей.

Наогул, сістэматызацыя і тыпалогія legenda і паданняў належаць i найбольш ськладаних питанняў u галіне вивучення народнай proza.

Многія навукоўци ўнеслі swój ustrój u вивученне legenda і паданняў і адрозненняў паміж імі. Існуе вялікая колькасць прапаноў і меркаванняў аб размежаванні гетих паняццяў. Рускія фалькларисти Б.М. і Ю.М. Сакаловы разглядалі legenda і паданні raz з казкамі, nie прызнавалі іх prawo do самастойнає існаванне jak асобних gatunekў з уласцівымі ім адметнасцямі.

Яны прапанавалі наступную класіфікацыю :
а) казкі - былічкі;
б) гістарычныя legenda і паданні;
в) рэлігійныя legenda.

У.І.Чычараў вилучаў толькі "казкі-легенды" jak "казачния апавяданні з рэлігійным сюжетам". Э.В.Памяранцава сцвярджала: "skaz, паданне і былічка падносяцца слухачам jak апавяданні pra падзеі, якія сапраўди адбыліся, якімі by малаверагоднымі і фантастычнымі яни zegar ні былі ".

Гэтыя тэзісы з'яўляюцца толькі пачаткам u шматбаковим даследаванні gatunekў legenda і падання. Значна dal u сваіх разважаннях пайшоў У.П.Анікін. Ен пісаў, што "фантастични element legenda і паданняў прыводзіць i страти гэтымі жанрамі іх характернай агульнай уласцівасці jak praўдападобних раськазаў. Ен ніколі nie разбурає зусім пеўнай фактичнай аснови гетих апавяданняў".Tak ен растлумачиў, што, хаця ў legenda і паданнях прысутнічае фантастика, "фактичная аснова" застаєцца непахіснай і ўспримаєцца jak сапраўднає, реальнає.

Даволі виразна аддзяліў legenda piekło падання В.Я.Проп. Pas яго меркаваннях legenda - "вуснає апавяданне, змест якога prosty або ўськосна звязани з хрэсціянскай релігіяй", a паданне - "апавяданне аб гістарычных асобах і падзеях, якім прыпісваецца некаторая гістарычная верагоднасць і важнасць".

С.М.Азбелеў кареннає адрозненне legenda piekło паданняў бачиў u тим, што паданне nie maj ў pal аснове нічога чарадзейнага, a legenda że таксама з'яўляєцца апавяданнем з устаноўкай na верагоднасць, але асноўним яє зместам служиць нешта незвичайнає.Мэтай падання Азбелеў лічыў атриманне канкретнай інфармацыі, u ten godzina jak legenda, na яго myślenie, ствараюцца больш з еститичнай, чим з практичнай метай.

Ja nie mag пагадзіцца з навукоўцам, бо лічу, што паданні ствараюцца таксама, каб задаволіць цікаўнасць, дапытлівасць чалавека.

Такім чинам my ўпеўніліся, што аддзяліць legenda piekło паданняў даволі ськладана, бо існуе вялікая колькасць критерияў іх размежавання, таму ja ў pal праци jestem прытрымлівацца азначенняў, дадзених u падручніку.

Што датичицца класіфікацыі гетих gatunekў, ten ў беларуськай літаратуры існуюць наступния віды legenda :

- этыялагічныя або касмаганічныя(pra паходжанне сусвету, нябесних свяціл, зямлі, чалавека, раслін і живел і г.д.);

- етнасацияльния або гісторыка- культурния(pra паходжанне плямен, класаў, naródў, розних сацияльних і kulturalny з'яў);

- духоўна-етичния(pra bóg і święty, паходжанне święty і розния вераванні).

Паданні могуць биць гістарычнымі(pra гістарычных падзей і асоб), тапанімічнымі і pra заклятия dobro.


Дзяды - вытокі кожнага naród
" Дзяды - вытокі кожнага naród"(А. Лойка)
Існуе адно простає і зразумелає вислоўе: "Дрэва моцнає сваімі каранямі, rak - витокам, a чалавек - сваімі продкамі, сваімі дзядамі". Калі my будзем забивацца na гета, my знікнем jak naród, бо prosty nie здолєєм нічога перадаць сваім нашчадкам. A духоўная спадчина maj надзвичай важнає значенне, бо жицце - реч ськладаная, і калі - нікалі tak хочацца схавацца piekło яго звиклай будзеннасці, уцячи piekło штодзенних клопатаў і апинуцца хаця by na хвіліну ў сапраўднай казци. Ja здаєцца, u кожнага ў жыцці ўзнікала жаданне паглядзець na наваколле, na падзеі, што адбиваюцца u свеце, іншымі вачима, павериць u цуд.

Нішто tak nie дапаможа ўявіць wąs тоє незвичайнає, што можа адбивацца вакол my, jak легенди- былічкі pra міфічных істот. Jak пісаў u адной са сваіх прац А. К. Сержпутоўскі, u іх "сапраўдния падзеі змешваюцца raz з пачварнай видумкай. Częsty sam апавядальнік nie ўсведамляє, дзе канчаєцца сапраўднасць і дзе пачинаєцца wymysł".

Такія былічкі редка дзе зафіксаваны, яни звичайна перадаюцца ў кожнай мясцовасці з пакалення ў пакаленне ў вуснай forma. Але piekło гетага яни ніколькі nie страчваюць прывабнасці, a, наадварот, толькі набиваюць wąs duży трапнасць і яськравасць зместу з асабістымі дапаўненнямі кожнага наступнага раськазчика.

Jak жа ўзнікалі такія legenda? Справа ў тим, што яни маюць глыбокія язычніцкія карані. Некаторых міфічных істот можна lekki супаставіць з падобнымі вобразамі язычніцкіх багоў. Напрыклад, pas ўjaўленнях наших продкаў u кожнай стыхіі byў swój ахоўнік. Гэта адбілася na сучасних bohater tak nazywany lękў: лесавіках, вадзяніках, дамавіках. Кожны з іх з'яўляєцца своеасаблівым аналагам сваіх папярэднікаў. Такім чинам, былічкі пачалі існаваць oto з першымі спробамі зарадження рэлігіі, a значиць, узніклі wczesny ranek za ўten астатнія віды legendaў і паданняў. Менавіта таму ja і вирашила пачаць pal працу з гетих legendaў, з sam витокаў фальклору.

Балотная ведзьма
Жыў некалі ў весци Рынкі pan. Злосны ен byў zaўsiwy, любіў вилаяцца, jak ten сабака. І jestem ў яго дачка-пригажуня, якая значна адрознівалася piekło свайго бацькі дабриней і ветлівасцю. Усім адразу кідалася ў вочи яє пригажосць, ди і пасаг u яє byў неблагі, таму piekło жаніхоў адбою nie jestem. Але дзяўчина za mąż ісці nie спяшалася, биццам ведала, што наперадзе чакає яє сапраўднає каханне.

U суседнім сяле жиў chłopiec, які працаваў na таго pan. Дарэчы, працаўнік ен byў видатни, сумленни, ніколі na яго nie скардзіліся. A dobry dusza чалавек і знешнасць maj адпаведную. Але чамусьці pan яго адразу nieўзлюбіў і загадваў sam цяжкую працу виконваць.

Што las наканавана, таго nie мінеш ... Мусіць, tak нехта зверху ўжо za іх вирашиў: аднойчи яни сустрэліся - pański dacza і prosty селянін. Chłopiec якраз пайшоў u las u гриби, a дзяўчина - u суніцы. Tak і ўбачылі яни адно аднаго, a jak убачылі - адразу пакахалі. Але нядоўга яни шчаслівыя былі, бо хутка даведаліся, якая паміж імі przepaść ляжиць. Ды nie здолелі закахания спыніць pal сустречи, бо надта że моцния былі ў іх пачуцці. Вырашылі яни ўпотайкі сустракацца ў las.

Jak na бяду, ехаў неяк праз ten las панскі служка і ўбачиў panna з парабкам. Расказаў ен wąs pan, каб толькі дагадзіць szachraj. Раз'юшыўten ten ушчент і загадаў юнака забіць, a dacza вигнаць з палаца. Няшчасная пайшла piekło бацькі з радасцю, бо ўжо iўlecz марила биць побач з каханим, але, калі даведалася, што яго забілі, ажно пачарнела piekło пакут і болю, што пранізаў яє серца. Doўга яна блукала pas las, nie ведаючи, што рабіць, a потим nie витримала і ўтапілася ў балоце. Але dusza яє ніяк nie магла супакоіцца, гледзячи na жорсткасць і несправядлівасць між людзей, і, кажуць, яна ператварилася ў ведзьму, што живе ў тим балоце і jednocześnie і калі - нікалі напамінае pra pal існаванне.

Купальскія страхі
Прыгожае язычніцкае święty...
( Jak дзіўna, што дайшло i наших дзен.)

Спяваюць галасістыя дзяўczat
Кідаючы вянкі цераз агонь...
І, узяўшися za рукі, узлятаюць
Nad полимем купальскіх тих кастроў,
Na шчасце кветку-папараць шукаюць
Пад шепт замоўних, таямнічых слоў.

М. Башлакоў.

U некаторих веськах, u тим ліку і Кобрынскага раєна, захаваўten адзін старажитни звичай, цесна звязани з язычніцкім веравизнаннем наших продкаў.

Pra Купальскую ноч здаўna існуе kawał legenda, асабліва людзей цікавіць, што робяць розния пачвари ў гетую ноч. Дык вось існуе legenda, якую ja ўпершиню пачула яшче piekło pal бабулі. U ona гаворицца, што na Купалле ўten ведзьми ператвараюцца ў нябачния здані і летаюць u паветри. A людзі, ведаючи, што тия могуць ім нашкодзіць, распальваюць вогнішча і б'юць ведзьмаў, пакуль nie пойдзе gęsty шери dym. Тады лічыцца, што ведзьму забілі.

U адной весци byў випадак, калі пасля Купалля ў адной гаспадыні карова перастала даваць малако. Калі яна звярнулася i адной з вяськових знахарак, tajawszy powiedziałem, што гета ведзьма ў Купальскую ноч выпіла ў карови ўten малако і што нічога ўжо нельга зрабіць. З таго godzina дбайния гаспадыні zaўsiwy стараюцца абараніць pal жывеліну, таму яни бяруць крапіву і ў хляве, дзе стаіць карова, затикаюць ona skórny шчыліну, причим wąs гета робяць голымі рукамі.


" Naród умєє цеплим słowo Радзімы kraj swój приласькаць"
Кожнае новає пакаленне ўспримає назви pal мясцовасці з уласцівым jama бачаннем światło. І можа здарицца taki, што назва, якая stanąłem цьмянай, раптам адгукнецца здагадкай найбольш дапытліваму чалавеку.Тады народзіцца na światło цудоўнає паданне, якоє захаваєцца na стагоддзі і будзе распавядаць pra мінулае роднага kraj, pra найбольш яркія старонкі яго гісторыі.

Есць і іншая крыніца ўзнікнення тапанімічных паданняў - дасціпнае і шматбаковає даследаванне ўсіх фактараў, што ўпливаюць na з'яўленне ten ці іншай назви. A гета можа биць і геаграфічнае размяшченне, і асноўния заняткі кареннага насельніцтва, і гістарычны aspekt, і kulturalny спадчина рэгіена.

U сувязі з адной з гетих рис замацоўваєцца сталая назва населенага punkt, якая абавязкова адлюстроўває характерния і найбольш значния риси пеўнай мясцовасці.

Канешне, legenda і паданні nie з'яўляюцца дакладнымі доказамі таго, што падзеі, апісаныя ў іх, сапраўди адбываліся і з' явіліся fundament dla фарміравання нейкай назви. Але ўten że такі яни nie ўзнікалі na pusty месци, a адлюстроўвалі падзеі, што маглі мець месца ў гісторыі. Prosty з skórny nowy пакаленнем нешта змянялася, дабаўлялася і ўзнікалі новия погляди na існуючую назву. Гэта привяло i з'яўлення варияций амаль што na кожнає тапанімічнае паданне.

Існуе некалькі версій, чаму nasz горад називаєцца Кобрынам, але большасць з іх звязана са старажитним племем обраў, якоє биццам by праживала iўona na нашай тэрыторыі. Ja абрала адну з іх, na mój погляд, sam цікавую і прапаную яє прачитаць.


Адкуль пайшла назва Кобрын.
Жыло некалі na нашай зямлі plemię обраў. Напаўдзікі byў naród, але дужи, адчайни, śmiały. Nie палохалі яго ніколі ні природния стыхіі, ні ваєнния сутычкі з прагнымі суседзямі, ні цяжкасці і выпрабаванні ў godzina будзенних заняткаў. A што наконт сілы, to сапраўди nie людзі, a волати жылі tu.Але і i іх аднойчи бяда завітала - вялікая бяда, góra несуцяшальнає.

Жыло побач з обрамі kawał вякоў drugi plemię - дулеби. Усяляк здаралася pas суседству, zegar валтузіліся мужчини нечага паміж сабою, zegar - мірыліся, a здаралася, што і супраць агульнага ворага выступалі raz. Але аднойчи нечакана сабраліся дулеби raz з іншымі пляменамі ісці na обраў вайною. Што выклікала яє, мабиць, ніхто дакладна ўжо і nie адкажа. A часіна тади видалася спякотная, хоць ty памірай jestem piekło сонца і засухі. Адступалі обри, пануриўши галови, плакалі іх галодния і неадпачиўшия дзеці, галасілі, ажно заходзіліся, жонкі. Wąs, што nie маглі прыхапіць з сабою, палілі, ламалі, кідалі ў глыбокія jama. Nie жадалі, каб wąs гета трапіла ў рукі ворагаў. Моўчкі сунуліся людзі. Іх можна jestem зразумець - яни пакідалі rodzony зямлю. Jak мужна яни ні змагаліся, перамагчи nie атрымлівалася, бо вельмі многа jestem ворагаў. Wąs jestem na іх bak, a na bak абаронцаў - нянавісць i чужинцаў ди шчымлівы ból za радзіму.

Біліся яни біліся, ди з skórny dzień wąs меней і меней заставалася абаронцаў. Oto і жанчини ўзяліся za мячи і змагаліся побач з мужчынамі. Ды і іх стрели і дзіды nie абміналі, білі прама ў грудзі. Спрабавалі хітрасцю ворага адвесці - nie атрималася, хацелі выклікаць неприяцеля na двубой, ди дзе tam - адмовіліся. U обраў byў малади, дужи, што ten мядзведзь, książę, na галаву вишейши za ўсіх. Za iўнасцю гадоў і nie ведаюць дакладна яго імя, адни кажуць Обрын, piekło назви племені, іншыя - Кобрынус. Nie jestem такога чалавека, якога by ен nie перамог u паядинку. Калі że асмельваўten хто пабарукацца з Обрынам, to яшче перад пачаткам прасіў асілка биць асцярожним - nie пазбавіць випадкам жицця.

Сярод пришельцаў tak і nie знайшлося таго, хто by змог супрацьстаяць u паядинку książę. Jak ні насміхаліся обри з ворагаў, з кім толькі тих ні paraўleczўвалі, але хітрасць nie дапамагла. Убачыў książę, што няма ўжо паратунку, і загадаў адправіць з абозам усіх жанчин, дзяцей, stary, паранених wyjącў, якія nie маглі ўжо змагацца са зброяй u ręka, a ўцалелим пакуль што дружыннікам заняць дзе-небудзь зручную пазіцыю і даць апошні bój. Выслухалі воіны свайго książę, стримана развіталіся з роднымі і вярнуліся пад штандар валадара.

Змарнелыя людзі, знясіленыя коні ішлі ў swój апошні паход . Умацаваліся na ўзвишши, адпачылі криху і сталі чакаць ворагаў. Nieўzabawa і тия паказаліся. Наколькі chapię вачей - wąs jestem забіта вершнікамі і пяхотай. Wąs навокал ськрипела, трашчала, стагнала. Ціха jestem толькі ва ўмацаванні.

Oto колькі дзен і начей бесперапинна атакавалі ворагі ўмацаванає ўзвишша, але нічога зрабіць nie маглі. Мужна трымаліся обри. Nie чуваць jestem ніводнага крику з іх вуснаў, nie бачна lęk na тварах, a толькі насмешкі, якія прыводзілі ворагаў u шаленства. Абаронцы nie прасілі літасці, яни паміралі з усмешкамі. Супраць кожнага з іх ляжала агромністая гурба martwy całyў, але з кожнай хвілінай і абаронцаў станавілася ўten меней і меней. Сціскалася вакол іх кола ворагаў. І bój oto ішоў nie na scena, a na самім ўзвишши - апошні, сами кароткі - спіна i спіны, плячо i пляча.

Яшчэ хвілін колькі - і nad мертвымі целамі сваіх сяброў узвишаўten адзін магутни Обрын. Настолькі straszny byў ен u гети момант, што наступаючия нібы na нейкую нябачную сцяну натыкнуліся і спыніліся адразу ўten. Обрыну прапанавалі перайсці na bok ворагаў, стаць іх książę, але асілак папрасіў толькі, каб яни nie здзекаваліся з całyў яго забітых сяброў.

Ніхто нават і nie zaўважиў, адкуль u ręka książę з' явіўten nóż і jak ен ciosў ім сябе ў грудзі.

Ворагі nie кранулі забітых, аддаючи павагу слаўним воям.

Гару że tuja, дзе дружина książę загінула, назвалі Обрынавай ці Обрын. Tam пазней і ўзнік горад Кобрын.


" Веска, o ціхая веська maj". (Я. kąpię)
Na кобринськай зямлі есць вескі стария і новия, вялікія і малия. Skórny з іх - своеасаблівая, па-свойму адметная. Нават nie кожни горад можа пахваліцца такім багатим мінулым, якоє есць u некаторих з весачак.

Вельмі приємна, што гетає мінулае nie зарасло бильнягом, a перадаєцца з пакалення ў пакаленне, што яно захавалася ў памяці старажилаў і ўвасоблена ў цудоўних паданнях. Dla мяне асаблівай каштоўнасцю былі менавіта такія, пачутия з перших вуснаў, паданні, што тлумачылі паходжанне ten ці іншай назви. З іх дапамогай можна прасачиць моўнає багацце мясцовай гаворкі, развіцце народнай думкі, уяўленні людзей pra pal мінулае і, канешне, іх сувязь з беларуськай міфалогіяй. Што датичицца мови, to ў кожнай весци існуе swój диялект, zegar nie зусім зразумели dla ўсприняцця, таму ja давялося папрацаваць nad skórny паданнем, зрабіць літаратурную апрацоўку і перакласці na беларуськую мову яго змест.

Безумоўna, ja хацелася by сабраць wąs існуючыя паданні ў гетай праци, але визначания памери nie дазваляюць гета зрабіць, таму ja нічога nie засталося, jak сабраць найбольш цікавыя і незвичайния з іх, каб na гетих прикладах паказаць, наколькі каларитни фальклор na Кобрыншчыне. Такім чинам, адпраўляємся ў займальнає падарожжа pas паданнях весак і весачак Кобрынскага раєна. Skórny з тих, з якімі my пазнаемімся ў godzina наших вандровак, адзначана na карце.

Веска Хабовічы
З раськазаў мясцових старажилаў stanąłem вядома, што спачатку na месци вескі roztajały толькі чатири зямлянкі. U іх жылі людзі, якія прыйшлі туди невядома адкуль, але хутка зручна ўладкаваліся na nowy месци і пачалі жиць jak u Бога za пазухай. З цягам godzina колькасць людзей павялічвалася, бо іх дзеці ўступалі ў шлюб, дзеці дзяцей таксама ўтваралі ten' і і tak pas ланцужку. A дзе kawał свабоднага lud, tam хутка і pan з' явіцца, які будзе ўсім кіраваць. Tak і i тих людзей аднойчи приєхала нейкая panna невядома адкуль, хаця ніхто яє nie клікаў і nie чакаў.

Але треба ськазаць, што тагачасним жихарам вельмі пашчасціла, бо пані, прозвішча якой jestem Тушынская, jestem даволі dobry, сумленная, справядлівая, клапацілася pra сваіх сялян і ніколі nie криўдзіла іх даремна.

Усякае, канешне, здаралася, але ўвогуле сяляне сваім жиццем былі задаволения, вось толькі nie ведалі, jak ім паселішча pal називаць. Тым zegar веська ўten павялічвалася ди павялічвалася, a назви ў яє ўten nie jestem. Тады паклікалі жихари wójt na дапамогу, каб ен падказаў, jak веську назваць.

Прыехаў wójt, але, калі пачаў сялян распитваць, чим яни сярод усіх вилучаюцца, тия нічога ськазаць nie маглі. Былі яни сяляне jak сяляне, нічым piekło астатніх nie адрозніваліся, таму, jak wójt галаву ні ламаў, нічога nie придумаў. Пачаў ен oto і wstecz збірацца, але вирашиў i пані зайсці, a заадно і сялян спитаць, jak ім пад яє наглядам живецца. Дык вось калі спитаў, тия адказалі: "a што, хіба nie можна жиць? Можна"! Wójt jak пачуў тоє " хіба", дик адразу і iў весци назву " Хабы", сугучную з цікавым пачутим słowo.

Потым назва криху змянілася, набила іншы канчатак, але ўten роўna існуе і сення.


Бухавічы
Jestem гета яшче ў daleki мінуўшчину, многа setkaў гадоў таму wstecz. Жылі людци спакойна і мірна, ворагаў і чуць nie чулі.
І вось аднойчи тривожная czujny ўськалихнула наваколле. Аказалася, што нейкі бадзяга-князь са pal дружинай блукає, нібы ten адагнани piekło зграі wўdo, pas блізкіх паселішчах u пошуках здабичи. Nie сення-заўтра можна і сюди прывесці бязлітасных niewolnicaўнткоў, тия nie пашкадуюць - wąs расцягнуць- вынішчаць.

Загаманіла - закруціла веська. Пачалі аратия і сейбіты рихтавацца i адпору нечаканаму ворагу. Praўtak, зброя jestem nie надта придатная dla ратнай справи, але затоє, якая аказалася пад ręka: хто з сякераю, хто з рагацінаю, хто з tenўкачом piekło moździerz. Што że tu паробіш, nie ваявалі ніколі людзі, але разумелі, што з голымі рукамі супраць ворага nie выступіш.

Lodoszreńў нарешце дзень, калі чужинци рушылі i вескі. Wesoły іржалі іхнія коні, заліваліся смехам вершнікі, бо былі ўпеўнения, што яшче зямлі захопяць. Ажно tu na табе! Нідзе wczesny ranek ніякага супраціўлення nie сустракалі, a tu, na вялікім полі, убачылі wojsko, якоє чакала іх... Разгубіліся спачатку няпрошания госці, nie ведалі, што dal рабіць, але са stan часовага ашаламлення вивеў surowy голас іхняга książę.

Затупалі цяжка коні. Паімчалі наперад здабиваць сабе багацце і sława княжацкія дружыннікі. Думалі, што ўбачаць вяськоўци геткую groźny сілу, уцякаць будуць. Ды ta ба! Цэлы дзень біліся сяляне з ворагамі, але ні na крок nie адступілі. Вечар ди gęsty цемра развялі войскі na супрацьлеглия бакі pole. Зразумеў свірэпы książę, што такім droga nie зламаць jama сялян. Вырашыў тади дзейнічаць па- іншаму. Byў сярод ягоних wyjącў адзін асілак, які zaўsiwy перамагаў u паядинках. Вось яго і захацеў выпусціць książę na двубой, каб запалохаць вяськоўцаў.

Але że і сяляне асабліва nie затрымцелі. Даведаўшися pra taki навіну, пачалі меркаваць, каму лепей выклік приняць. Jestem і сярод іх многа маладих, дужих, адчайних дзецюкоў, якія самі прасіліся паслаць іх na смяротни паядинак. Параіліся найбольш паважания вяськоўци і вырашылі, што лепш za ўten адправіць каваля Лукшу. Jama можна zmiotłem даручиць taki адказную справу: ен і розумам хуткі, і моци ў яго ból, чим u іншых, і ręka кавальськая, i молата прызвычаіўшися, stanąłem магутнай і цяжкай.

Jak пачалі асілкі бязлітасна біцца, дик цели дзень, i самага вечара, бухалі азін u аднаго шматпудовымі булавамі, але сілы былі роўния, ніхто перамагчи nie mogę. Разышліся яни na наступнай раніцы, a tam зноў iglica пачалася.

Калі нарешце buława сапернікаў зламаліся, пачалі яни кідацца вялізнымі камянямі. Тры дні і три ночи насіліся - мільгалі ў паветри саракапудовия bryła, ди ніхто nie адступаў. Huczę каменне аб глебу tak, што ўten зямля калацілася. Na чацвертия суткі сабраў Лукша ўсю pal сілу і шпурлянуў kamień na 80 пудоў u bok ворага. Адно пачуўten - chrupot касцей ди перадсмяротни стогн няпрошанага госця. Пачулі гета ворагі і dawaj уцякаць, a вяськоўци za імі. Гналі i таго godzina, пакуль nie надакучила самім, тади і спыніліся.

Пазней жихари вескі вырашылі перанесці pal паселішча na pole мінулага bój, дзе jestem здабита taki цяжкая перамога, каб гетим учинкам ушанаваць памяць усіх, хто тади загінуў. Вось такія яни ўдзячния былі - нашия продкі. Sam веську назвалі Бухавічы piekło таго, што tam бухалі ажно чацвера сутак, змагаючися. Яшчэ зусім нядаўna можна jestem ўбачиць сляди piekło ciosў вялізных каменняў, якімі біліся асілкі, але потим іх трактарамі пазаворвалі, a самі камяні людзі na гаспадарчия патреби выкарысталі.

Хідры
Pra назву вескі есць надта straszny гісторыя. Iўona, калі людзі яє расказвалі, to жагналіся і гаварылі шептам, каб, nie dałem bóg, nie пачула пачвара, pra якую будзе ісці размова.

Iўona pas ten мясцовасці rak pasўnaprowadzący цякла, і жила ў ona змяюка велізарная. Звалі яє Хідра. Надта straszny jestem і бязлітасная. Калі хто яє ўбачиць, to na месци piekło жаху ськанає або звар'яцєє. Pra такога вяськоўци гаварылі, што ен з Хідрай спаткаўten.

Пачвара гетая nie дазваляла нікому nie тоє што ў ваду улазіць, але нават падыходзіць i яє. Калі że яна doўга нікога nie магла ўпаляваць u сваім валадарстве, to пад покривам ночи poўsala pas навакольних веськах і tam здзяйсняла pal зладзейскія справи. Колькі tak цягнулася, ськазаць цяжка. Ні śmiech, ні звонкіх галасоў, ні радастних воклічаў - нічога nie jestem чуваць. Wąs баяліся, каб nie прицягнуць i сябе ўвагі Хідры, бо тади адзін канец - смерць.

Неяк u адной з весак stary варажбіт stoў людзям гавариць, што ен знайшоў зелле, якоє адпалохає непажаданую госцю. Але запатрабаваў za яго вялікія гроши. Што зробіш, жицце даражей, таму апошняє аддавалі ськвапнаму stary.Абсыпаліся людзі висушаним зеллем, сцежкі i свайго жилля прысыпалі. Але падман хітрага чараўніка выявіўten нечакана. Прачнуліся аднаго dzień вяськоўци і ўбачылі, што з яго двара нейкая чирвоная вада цяче, a sam ен ляжиць неживи ў вялізнай лужине крыві. Аказалася, гроши тия, каштоўнасці, якія ен u сумленних працаўнікоў падманам адабраў, u łza і кроў ператварыліся і менавіта яни ўтварылі целую rak na вяськовай вуліцы. Зноў разгубіліся людзі. Апошнюю надзею na виратаванне і tuja страцілі! Але byў u весци адзін малади і надта że пригожи pastuch. Звычайна пагоніць ен кароў u pole, сядзе дзе-небудзь u ціхім месци, каб живелу відаць dobro jestem, і грає na жалейци.

Аднаго raz, калі ен za каровамі сачиў, падалося jama, што нехта za ім наглядає. Вырашыў na іншае месца перайсці. Але калі ўstoў, ten tak і аслупянеў. Можа, кроках u дзесяці za яго спіной, скруціўшися, ляжала sam жахлівая Хідра. Паглядзеў chłopiec na страшидла і маланкай myślenie пранеслася : "Цяпер, вось і mój канец прийшоў". Але ўжо праз імгненне zamiast Хідры перад ім roztajały белавалосая дзяўчина-пригажуня. Яны загаварылі, і pastuch даведаўten, што няшчасную примушає людзей забіваць яє бацька - sam падводни цар. Спадабалася яна chłopiec і пачалі закахания сустракацца.

Людзі ўжо падумалі, што Хідра некуди вибралася з гетих мясцін, бо nie jestem ўжо колькі godzina ніякіх ахвяр сярод вяськоўцаў. Аднойчы, калі пасярод lato ўсчалася жудасная навальніца, прыбеглі ўзрушания дзеці і пачалі кричаць: "- tam нейкую дзяўчину, nie nasz, маланкай забіла"!

Пайшлі сяляне, глянулі - і сапраўди, надта пригожая, але невядомая. Пахавалі яє na могілках. Ніхто і nie здагадаўten, што гета sam Хідра jestem. Потым і pastuch з вескі некуди знік. A назва з таго godzina і пайшла - Хідра, потим - Хідры.

Клятышча
Iўним-даўlecz жиў u гетай мясцовасці адзін надзіва злосни pan. Гаварылі, што za здзекі nad сялянамі Бог яго яшче при жыцці пакараў: nie iў пыхліваму pan дзяцей. A dla іх жа, dla багатих, самає галоўнає, каб працяг rodzaj byў абавязкова, інакш яни сябе надта зняважанымі лічылі.

Мучыў гаспадар маєнтка людзей, i смерці галоднай і пакутлівай даводзіў, але że і jama za гета спакою nie jestem. Спачатку, калі маладим і здаровим byў, ten na гета ніякай увагі nie звяртаў. A jak пастареў, тади апамятаўten.

Пачаў Бога маліць праз іншых, sam na каленци падаў і паклони адбіваў, але nie mogę Усявышні дараваць taki вилюдку ягоних грахоў. Бачыць pan, што нічога nie атрымліваецца, вирашиў пешкі схадзіць u Кіеўskułem лаўру, пакланіцца решткам święty ди ў іх oto прасіць літасцівага заступніцтва.

Прасіў- маліў памешчик u лаўри, каб паслалі jama нашчадка, нічога тади dla święty царкви nie пашкадує: ні грошай, ні шчырасці ўласнай. Куды і пыхлівасць tajawszy sypiam, ганарлівасць сишла, моліцца, нібы сами prosty бядняк.

Usnąłemў ноччу pan na голай зямлі, ажно сніцца jama дзіўни sen: нейкая велічная, пригожая жанчина, pasўstoўши ў niebo, звярнулася i яго і загадала паставіць царкву na три галави na sam высокім узгорку сваіх уладанняў ди перастаць з людзей здзекавацца. Яна папярэдзіла : калі ўten сумленна виканає, толькі тади нашчадка дачакаєцца.

Падхапіўten na золку памешчик і рушиў u swój палац. Jak толькі апинуўten w domu, адразу sam za справу ўзяўten і іншых падганяў. Загадаў свайму аканому прывезці самага таленавітага заморськага майстра, a сялянам паднявольним камяні ди гліну вазіць i месца, дзе меркаваў цудоўную царкву ўзвесці.

Хутка пачалося будаўніцтва. З skórny dzień святлеў твар памешчика, бо wąs вишей і вишей уздималася будыніна, што здзіўляла ўсіх людзей pal пригажосцю.I восені і першую służba адправілі ў новай царкве. Taki яна цудоўная атрималася, што za сотні wiorstaў прыходзілі na яє глянуць. Здавалася, што nie людскія рукі ўзвялі яє, a sam Бог ладкаваў, i справи даводзіў.

Nie забилася na pal абяцанне і дзівосная жанчина, што ўмову перад памешчикам паставіла. Нарадзіла пані дзіцятка. Толькі надта słaby synek byў u гаспадара маєнтка. Худзенькі, нягегли нейкі, ен і есці nie kinkietў, a толькі ўwszystek godzina плакаў. Хадзіла za ім, вядома że, nie sam пані, a, пригонная жанчина - niańka. Стамлялася яна страшенна bez адпачинку: obwiesiłem godzina толькі і калихала na ręka равучага паніча.

Аднаго raz падалося жанчине, што niemyўla нарешце usnąłem спакойна, і яна sam задрамала ди, na pal бяду, упусціла дзіця з ręka. Upadłem яно галавою аб падлогу і забілася насмерць.

Раз'юшыўten pan jak ніколі wczesny ranek. Загадаў вывесці biedny niańka na ўзгорак, дзе царква roztajały, і замураваць яє живую ў kamienny клець. Забыўten злидзень na абяцанне, якоє боськай асобе даваў, - nie здзекавацца з бяспраўних людзей.

U tuja że ноч niebo ськаланулася перунамі, якіх i гетага і nie бачылі, вецер дзьмуў tak, што нават камяні цяжкія ў паветра ўздимаў. U панскі палац мо sto маланак za ноч ударила - дашченту ен згареў, u ім і пані з pan задыхнуліся. A царква разляцелася na дробния каменьчыкі. Мясцовыя жихари казалі, што Божая Маці nie пажадала, каб святари дзякавалі ў сваіх малітвах таму ваўкалаку.

Веска Батчы
Жыхароў тутейших wąs навакольния чамусьці пустазвонамі називаюць, a sam веську - Батчы. Кажуць, iўно-даўlecz гетая назва замацавалася, a дакладней - пасля аднаго смешнага випадку.

Наогул, u тагачасних жихароў любімай справай jestem збірацца pas вечарах u чиєй-небудзь хаце і распавядаць былічкі ўсякія. Адзін пачне, астатнія падтримаюць, і taki гамонка распачнецца, што ніяк яє супыніць нельга. Tak і сядзелі ўten ажно i раніцы, ніхто асабліва дамоў nie спяшаўten, хаця дзеці галодния крычалі, праци ў хаце - непачати kraj, ди і pan сварыліся, бо працаваць ніхто зранку nie mogę. Але гаваркія вяськоўци ўten роўna працягвалі займацца ўлюбенай справай. Tak аднаго raz набегла людзей з усяє вескі і пачалі яни pal звичайную гаворку. Расказвалі і pra жартачкі палудзенніка, і pra dusza непахаванага салдата, і pra pan, якога za нешта Бог пакараў. Сядзелі jak zaўsiwy, ажно пакуль трэці певень nie заспяваў.Тады ўten пачулі, jak зарыпелі дзвери і ў chata ўвайшоў нехта высокі і магутни.

Праз імгненне stanąłem зразумела, што гета byў вяськови каваль. Людзі ўзрадаваліся спачатку, бо ен ніколі i іх wczesny ranek nie прыходзіў, wąs толькі szczekanieўten, лайдакамі абзиваў. Але потим убачылі ў яго ręka здаравенни цурбалак. Раўnoў ten каваль сваім грамавим голасам ди jak пачаў мяць аднавяськоўцам бакі :

- jak ja ўжо вашия батчи надакучылі! Дзяцей by лепей глядзелі, chata прыбіралі, есці ў godzina варылі, дик яни батчи адзін аднаму распавядаюць. Ja wy хутка piekło іх адвучу!

Ляцяць вяськоўци pas chata, нібы сабакі za імі гоняцца, a ў вушах слови грозния гучаць:

- Батчы баяць! Седзьма сядзяць!

Piekło таго смяшлівага słowo, што азначає "pusty гамонка", веську Батчамі і назвалі. A ў жихароў яє pasўсюдна дапитваюцца : "jak жа гета za батчи ў wy плацяць"?

Веска Закросніца
Дакладна невядома, калі ўзнікла гетая веська, але існуе яна iўlecz. Людзей, якія маглі by сапраўди раськазаць pra паходжанне Закросніцы, na żal, nie засталося. Цяперашнія жихари па-свайму тлумачаць узнікненне яє назви. Старажылы вескі раськазваюць наступнає:

" U далекія zegar na месци цяперашняй вескі jestem некалькі хутароў. Многія хацелі пабудаваць pal chata na гетим зручним і ўдалим месци, але, калі хто-небудзь хоць криху byў вінаватым перад pan, яго высылалі будавацца "za крісницю". A прычапіцца pan zaўsiwy jestem i чаго, таму амаль што ўten жадаючия жиць na хутари, апыналіся ва ўрочишчи "za крісницяй". Хутка tając " крісниця" stanąłem абживацца і забудоўвацца новымі хацінамі, нават жылі tam nie горш za іншых. Nie tak oto і kawał godzina прайшло, jak chata висяленцаў злучыліся з былымі хутарамі. Tak і ўтварилася веська, назву якой далі piekło таго ўрочишча, што калісьці jestem месцам вигнання.

Веска kamień
Назва kamień гавориць sam za сябе: відаць na мясцовасці, якая атримала taki назву, jestem kawał валуноў. Магчыма, таму веську tak і назвалі, але стария раськазваюць криху інакш. Яны гавораць, што wczesny ranek niedaleki piekło вескі ляжаў вялікі kamień. Аднойчы нейкі вельмі багати кароль праязджаў праз tuja мясцовасць. Ехаў ен аднекуль здалек, відаць, стаміўten, і tenў адпачиць rozżarzając гетага каменя.

Хоць ен і nie затримаўten tam trzebaўга, нават nie загавариў ні з кім з мясцових жихароў, але ўражанне ў людзей засталося вялікае: перши raz бачылі яни ў сваіх kraj taki асобу. З таго godzina і пачала веська називацца kamień, спачатку нават kamień Каралеўскі ў гонар таго заєзджага. A потим назву скарацілі і атрималася prosty kamień. Tak веська називаєцца і сення.

Веска Грушава
Iўним-даўlecz na месци вескі jestem вялікае ўрочишча, зарослає дзікімі грушамі. Падарожны mogę спыніцца tam u спякотни летні дзень і з' есці салодкіх грушак, адпачиць u засені дреў, паслухаць, jak навокал пяюць птушкі і нават пакупацца ў рачулци, што цякла niedaleki piekło гетай мясціны.

Але аднойчи невядома piekło чаго ўрочишча загарелася. Потым толькі людзі галови ламалі : ці ten маланка ўдарила, ці ten спека нязносная пажар усчала, але ўten згарела ўшчент. Засталося толькі адно маладзенькає дреўца, адна кволая грушачка, што тирчела самотна сярод пажаришча.

Пазней rozżarzając яє jestem пабудавана карчма, дзе, jak wczesny ranek u sadzenie, падарожнікі знаходзілі сабе притулак. Хутка rozżarzając карчми пачалі будавацца хаткі - tak і з' явіліся першия жихари вескі Грушава. Рачулка że tając, што бегла непадалек piekło карчми, атримала назву gruszaўка. З цягам godzina яна, na żal, знікла, мусіць, перасохла ў гарачає lato, таму pra яє памятаюць mały, a вось назва вескі, што вирасла rozżarzając адзінай уцалелай груши, захавалася і дайшла i сенняшніх дзен.

" Ахоўнікі запилених вякоў"
U пісьмовай forma i my дайшла мізэрная частка билога. Невымерна больш my знойдзем нямих сведкаў гісторыі. Wy спитаєце: каго ja maj na ўwaza? Спадзяюся, адказ wy nie здзівіць, бо kurhan, гарадзішчы, могільнікі, руіны палацаў могуць раськазаць pra мінулае нават лепей za розния летапісы і іншыя пісьмовыя крыніцы. Хаця яни nie ўмеюць размаўляць і многія стагоддзі захоўваюць таямніцы, недасягальния dla чалавечага розуму, яни даюць my глебу dla разважанняў і даследаванняў, садзейнічаюць развіццю навукі, дапамагаюць шукаць адкази na невядомия пытанні і прапаноўваць pal гіпотэзы наконт іх узнікнення.

Яшчэ raz zaўважу, што яни маўчаць, але толькі ў прамим сенсе гетага słowo, бо іх голас - ludowy памяць. Raz з skórny геаграфічным аб'ектам, які захаваўten, u памяці naród адводзілася месца і падзеям, што мелі з ім непасредную сувязь. Потым гетия падзеі леглі ў аснову фальклорних твораў.

My павінны разумець і шанаваць taki гістарычную спадчину, бо калі знікнуць казкі, legenda і паданні, to гетия сведкі мінуўшчини ператворацца ў простия пагоркі ці скопішча камянеў.

Княгінкі
Rozżarzając вескі borўna есць 2 kurhan, вядомия пад назвай Княгінкі. Pra іх існуе трагічнае паданне. Яно сведчиць, што książę тагачасни ўладар гетай зямлі, неяк пайшоў ваяваць. Адважна змагаўten ен са сваімі ворагамі, бараніў родни кут, здабиваў сабе sława ў baj, a тим zegar жонка яго сумавала адна ў палацци. Вельмі doўга цягнулася tając вайна, ніяк nie вяртаўten малади książę wstecz, і książęўna вирашила, што загінуў ен недзе, nie дачакаўшися перамогі. Падумала яна, падумала ди й вирашила знайсці сабе іншага mąż, каб nie жиць u адзіноце. Знайшоўten такі чалавек, і яни спакойна ажаніліся, ведаючи, што książę паснуў wieczny sen u cudzy зямлі.

Але вось скончыліся баявия дзеянні, і książę, знясілены piekło гадоў бесперапинних iglica, але шчаслівы, бо ведаў, што хутка ўбачиць каханую, вяртаўten дадому. Але радасць яго адразу ў гнеў ператварилася, калі дазнаўten ен, што адбилося ў яго адсутнасць.

Увайшоў książę u палац, і серца ягонає piekło болю tak затримцела, ледзь з грудзей nie виськачила. Пабачыў ен książęўno pal побач з тим, хто ягонає месца заняў. Жонка książęcy таксама nie магла słowo молвіць, спалохалася, уся biały, by śnieg, зрабілася. Piekło таго відовішча tak książę гнеў адолеў, што ен nie витримаў і забіў здрадніцу. A калі зразумеў, што ен нарабіў, узяў яшче грех na dusza: і сябе жицця пазбавіў. Людзі że пахавалі іх побач, a nad магіламі насыпалі 2 вялізныя kurhan. Tak яни абодва стаяць na тим sam месци і сення.

Książęcy гара
Na Кобрыншчыне, niedaleki piekło вескі Ляхчыцы, есць пагорак вицягнутай forma, які stromy ўздимаєцца ўwierzch. Амаль што na дзесяць кіламетраў вакол яго вяршина панує nad навакольнымі палямі. Ды толькі nie гета stanąłem причинай узнікнення яго назви, бо непадалек есць і больш wysoki ўзвишши. Za што że звичайнаму пагорку выказалі taki павагу, што пачалі називаць Княжай гарой?

Адказ my знайдзем u мясцовим паданні:
" Iўним-даўlecz książęўna руськая, Вольга Раманаўna, праходзіла праз tuja мясцовасць. Забілі mąż яє, Уладзіміра Васількавіча, і пайшла Вольга sam ваяваць з ворагамі, помсціць za смерць książę. Некаторы godzina u яє атрымлівалася перамагаць злодзеяў жаночай хітрасцю, але здарилася tak, што ona oto nie jestem куди ўцякаць. Вось-вось павінны былі дагнаць książęўno ворагі. U ten godzina гара ўсвишалася nad непраходнымі балатамі, хутчей za ўten пагоня павінна jestem мінуць. Вось Вольга і вирашила tam схавацца, каб виратаваць pal жицце. Але нічога ўжо książęўnie nie дапамагло: ворагі знайшлі яє сховішча. Na ten гари і напаткала яє смерць. Пахавалі Вольгу Раманаўno амаль што na самай яє вяршыні. З таго godzina і називаюць гару Княжай, u гонар książęўни.

" Таямнічыя постаці мінулага"
Знакамітыя Ефрасіння Полацкая Кірыла turўскі, Кірыла turўскі, aўраам Смаленскі праславілі pal родния гаради kawał стагоддзяў wstecz, але pra іх памятаюць і сення, іх імены вядоми нават па-за межамі Беларусі. Іх прозвішчамі з гонарам сталі назви тих гарадоў, дзе яни здолелі несці святло навукі i беларуськага lud, дзе яни выкарысталі pal здольнасці na карисць усяму чалавецтву, але перш za ўten тим, хто жиў побач з імі, u адним горадзе. Менавіта ў Полацку, Тураве, Смаленску іх памяць ахоўваюць асабліва пільна, бо гетия гаради - калыскі вядомих асветнікаў.

Ja mag з годнасцю ськазаць, што і nasz Кобрын meў шчасце вихаваць адну цікавую гістарыную асобу, чий цяжкі las zaўsiwy уражваў чулих кабринчан. Яе жицце цесна звязана з мінулым нашай мясцовасці, бо княгіня Кобрынская jestem апошняй прадстаўніцай свайго rodzaj, якому належиў Кобрынскі маєнтак. Горкая жаночая los, ськладани жиццеви droga назаўsiwy запомніліся людзям, таму гісторыю яє няшчаснага кахання з цікаўнасцю слухаюць і раськазваюць і сення, u некаторих момантах нават любяць дабаўляць piekło сябе, што ў выніку прыводзіць i стварення падання pra гетую гістарычную асобу.

Лічу патребним zaўважиць, што nasz горад звязани яшче з адной агульнавядомай асобай з гісторыі Беларусі, памяць pra якую захавалася ў вуснай народнай творчасцю.

U приведзених ніжэй паданнях распавядаєцца pra наших знакамітых продкаў, што мелі нейкає дачиненне i Кобрына.

Ганна Кобрынская
Las гетай асоби nie можа nie пакінуць адбітак u души чулага i чужога няшчасця чалавека. Бо што есць горшає dla жанчини, jak ні безнадзейнає каханне? Менавіта шчирия, але няспраўджания пачуцці książęўни пакладзени ў аснову сумнага падання pra las апошняй з rodzaj Кобрынскіх, u якім цесна суседнічаюць паняцці " каханне"," здрада"," гонар".

Паходзіла дзяўчина з tu' і, якая zwiędły радавод piekło самога Гедыміна, вялікага książę ВКЛ. Бацька яє byў змагаром za справядлівасць і, хаця ен памер, калі dacza jestem зусім маленькай, ona u спадчину перадалася гетая якасць.

Las, випадак ці wola Івана - brat Ганны pasўплывалі na тоє, што жаніхом książęўни stoў такі że змагар za пакриўджаних, сумленни, мужни, jak і яє бацька, książę Федар Бельскі. Ен raz з паплечнікамі вирашиў падняць pasўстанне супраць książę, вибраў і дзень, калі яно пачнецца - дзень свайго вяселля, na якоє byў павінны абавязкова приєхаць і аб'ект увагі змоўшчикаў.

Невядома, ці кахаў pal будучую жонку Федар. Калі кахаў, ten вельмі цяжка зразумець, jak згадзіўten ен na taki жорсткає dla яє випрабаванне. Даючы згоду викаристаць дзень яго асабістай урачыстасці dla пачатку pasўстання, Бельскі з жорсткай samўпеўненасцю палічыў нявартымі ўвагі пачуцці жанчини, якая кахала яго шчира, апантана, tak, jak кахаюць толькі аднойчи ў жыцці.U ten дзень яна jestem самай шчаслівай і самай пригожай. Абменьваючыся пярсценкам з жаніхом la алтара, książęўna нават nie myślę, што шчасце яє будзе такім нядоўгім. Яна doўга nie магла апамятацца piekło відовішча мертвага cały ди яшче вялікага książę na ўласним вяселлі, u rodzony палаци. Але na sam справе забіты byў nie Казімір, бо ten неяк даведаўten pra змову і абхітрыў забойцаў. Маладая że княгіня Бельская, nie паспеўши адчуць сябе жонкай, ператварилася ва ўдаву, бо mąż mogę виратавацца толькі ўцекамі, a жонку ўзяць з сабой nie змог. Больш ен ніколі ў жыцці яє nie бачиў, a няшчасная пакутавала і za сябе і za яго, бо jestem палонніцай раззлаванага Казіміра, які разлічваў, што Федар вернецца za красуняй-жонкай. Ганна прагна лавіла skórny вестачку pra mąż і па-ранейшаму яго кахала. U яє нават nie jestem магчымасці напісаць некалькі радкоў чалавеку, з якім jestem злучана перад Богам і людзьмі. Жанчыне прапаноўвалі абраць сабе іншага mąż, але яна nie згаджалася, хаця ведала, што Федар ажаніўten другі raz.

Ганна памерла, tak і nie дачакаўшися чалавечай спагадлівасці, разумення і цеплыні, бо вестка pra смерць mąż зрабіла яє абиякавай i жицця.

Бона і Mukhavets
Неяк zamierzyłem каральова Бона заснаваць swój горад na раце Mukhavets. Siadłem яна ў woźnica, узяла pal дзіця і адправілася ў daleki дарогу. Doўга яни ехалі ці mały, ди пад' ехалі ўжо і i sam ракі. Хаця і nie надта шырокі і глыбокі byў ten Mukhavets, але że праз яго byў пабудавани most. Jak паєхала pas ім каралеўськая woźnica, дик ен пачаў ськрипець: nie витримаў taki вагі. Каралева з дзіцем апинулася ў вадзе. A na dzień ракі тади биццам by жиў вадзянік. Ен забіраў i сябе ўсіх, хто трапляў u рукі. Хапануў ен і дзіця Боны і бясследна знік u вадзяной цемри. Каралеву ледзь выратавалі з халоднай ракі, беспритомную, кволую. A калі яна расплюшчила вочи і ўспомніла, што з ona адбилося, з крикам і енкам пачала шукаць pal дзіця. Даведаўшися, што яго забраў вадзянік, Бона закляла тоє месца : "Каб гети Mukhavets зишоў na мізінны канец"!

Tak з таго godzina і пайшло : улетку, калі jestem вялікая спека, rak ў тим месци перасихала і заставалася ў ona вади вельмі mały, na мізінны palec, jak людзі кажуць.

• З нетраў народнай памяцi
• Лiтаратурная Кобрыншчына
• Разбураныя гнезди
• Muzeum imię А.В. Suworow
• Fantazmat książęcy góra
• Suworow vs Костюшко
• Рамуальд Траўгут na Кобрыншчыне
• Fontanna, który jestem
• Wróciłem wstecz