Versão em português 中文版本 日本語版
Polish version La version française Versione italiana
Русская версия English version Deutsch Version

Паэт-самародак з сяла Яромiчы

Сцяпан Фёдаравiч Семянюк нарадзiўся 3 снежня 1895 года ў сяле Яромiчы, што паблiзу Кобрына, у сялянскай сям’i.  На той час гэта была вёска на 30 двароў з 200 жыхарамi, дзе працавалi школа, валасное ўпраўленне, народнае вучылiшча, у якiм навучалiся амаль 100 вучняў.

З пачаткам Першай сусветнай вайны С.Семянюк быў прызваны ў царскую армiю. Служыў на Чарнаморскiм флоце ў Севастопалi. Якраз там у 1916-1917 гадах галоўнакамандуючым быў А.В.Калчак. Пасля кастрычнiцкага перавароту ў 1918 годзе частку караблёў флоту захапiла «контррэвалюцыя». Другая частка, дзе быў i Сцяпан Семянюк, прыняла бок бальшавiкоў. Тады ж па ўказе Ленiна гэтыя караблi былi затопленыя каля берагоў Наварасiйска. (Пра тое я чула ў сям’i свёкра, бо яны таксама з Яромiчаў. А матрос Сцяпан перапiсваўся з роднай цёткай майго мужа Аленай, яны былi аднагодкамi. Старыя паштоўкi з матроскiмi прывiтаннямi i кароткiмi вершамi я трымала ў руках.)

Але вернемся да гiсторыi. Дзесьцi ў 1918 годзе ў Херсонскай губернi жылi ў бежанстве i родныя Сцяпана. Вярнуўшыся на радзiму, пабраўся шлюбам з Пелагеяй Кашталянчык, якая жыла ў той жа вёсцы. У iх нарадзiлiся сын Вiталь i дачка Надзея. Былы матрос гаспадарыў на зямлi, гадаваў дзяцей, хадзiў у царкву. А ў вольныя хвiлiны браў кнiжку, пiсаў вершы. I ўжо не кароценькiя чатыры радкi, а ўдумлiвыя творы, звароты да людзей.

С.Семянюк цiкавiўся грамадска-культурным жыццём украiнскiх суполак у Кобрыне. Ён актыўна ўдзельнiчаў у дзейнасцi таварыства «Просвiта». Узiмку 1928 года нават быў на курсах у Брэсце. Але пачалiся нягоды. Спачатку ад сухотаў памiрае жонка, а ў 1931 годзе – i сам, ва yзросце 36 гадоў. Пахаваны на Гарбаньскiх могiлках, што паблiзу сяла Яромiчы. Магiла ягоная не захавалася. Але захавалася вечная памяць – у лiтаратурнай спадчыне, на аркушах таннай паперы. Сёння яна ўпершыню прадстаўленая беларускiм чытачам.

Чэрвень 2010 года

(Урывак)

Ми ж хiба не народ?
Так нам краще було б
Вже за власну культуру узятись.
А тому, хоч я працю фiзичну несу,
Для письменства не маю освiти –
Намагаюць час мати i вiршi пишу,
Щоб полiську культуру створити.
Ось який я поет…
Ще таких не було,
Бо пишу цiлком оригiнально,
Руки й спина болять, щей працюе чоло,
Так не шкода, аби не намарно.
Руки й спина болять, хай душа не болить,
Бо поет вже є родом з Полiсся!
1929 р.

Людский присуд
У народи кажуть «Вiд суми
i вiд тюрми не вiдрiкайся»


Не лякайте нас тюрмою,
Не соромте пред людьми,
Не кажiте, що бандити
Попадають до тюрми.
Людский присуд – то не Божий,
А заблутаний в обман,
Судить рiвно, як бандитiв,
I найкращих громадян.
Хто з борцiв за iдеали
Тих смакiв не куштував?
Хто не брязгав кайданами?
Хто вошей не годував?
Не один цiлком невинний
Через присуд умирав.
Навiть Спаса людський присуд
Злою смертю покарав.
Не лякайте ж нас тюрмою,
Не соромте пред людьми,
Бо немало з добрим сердцем
Попадае до тюрми.
 

Материалы



Наши партнеры

Познай Кобрин